Aspiryna - spalacz tłuszczu

| Medycyna
Pierre Guinoiseau, CC

Dotąd słyszeliśmy głównie o przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym działaniu aspiryny. Teraz naukowcy zauważyli, że kwas salicylowy bezpośrednio zwiększa aktywność enzymu AMPK (kinazy aktywowanej 5'AMP), który prowadzi m.in. do oksydacji kwasów tłuszczowych w wątrobie i mięśniach, wychwytu glukozy i wydzielania insuliny.

W przewodzie pokarmowym aspiryna (kwas acetylosalicylowy) ulega po części hydrolitycznemu rozkładowi do kwasu salicylowego. Z jelita wchłaniany jest więc zarówno kwas salicylowy, jak i niezhydrolizowana aspiryna. Ostatnio międzynarodowy szkocko-kanadyjsko-australijski zespół przyjrzał się wpływowi kwasu salicylowego na metabolizm. Wyniki badań ukazały się w piśmie Science.

Prof. Grahame Hardie z University of Dundee podejrzewał, że kwas salicylowy wpływa na AMPK. Aby sprawdzić, czy tak jest, akademicy porównali 2 grupy myszy. Gryzoniom z jednej z nich brakowało podjednostki AMPK. Wszystkim gryzoniom podawano wysokie stężenia jednej z 2 pochodnych kwasy salicylowego - salsalatu lub aspiryny - i zmierzono tempo, w jakim zużywały tłuszcz. Okazało się, że zwierzęta ze "sprawnym" AMPK były w stanie szybciej zużywać tłuszcz. Sugeruje to, że kwas salicylowy aktywuje enzym, który działa jak dopalacz.

W artykule pokazujemy, że w odróżnieniu od ćwiczeń czy metforminy, które zwiększają aktywność AMPK, zmieniając równowagę energetyczną [przesuwając stosunek AMP:ATP na korzyść AMP], wpływ kwasu salicylowego zależy w całości od pojedynczego aminokwasu Ser108 w podjednostce beta 1 [enzymu; jak widać, jest to oddziaływanie bezpośrednie]. Wykazaliśmy, że kwas salicylowy nasila spalanie tłuszczu i zmniejsza otłuszczenie wątroby u otyłych myszy i że zjawiska te nie zachodzą u genetycznie zmodyfikowanych zwierząt, u których w AMPK nie ma podjednostki beta 1 - wyjaśnia dr Greg Steinberg z McMaster University.

Ludzie, którzy przez dłuższy czas zażywają aspirynę, wydają się rzadziej chorować na nowotwory, np. piersi czy jelita grubego. Hardie przypuszcza, że może to mieć związek właśnie z aktywacją AMPK, ponieważ leki przeciwcukrzycowe, które wpływają na ten enzym (np. metformina), także powiązano ze zmniejszoną zapadalnością na choroby nowotworowe.

Ponieważ długotrwałe przyjmowanie aspiryny może powodować krwawienia z przewodu pokarmowego, w przyszłości Hardie chce popracować nad innymi drogami dostarczania kwasu salicylowego, które wiązałyby się z mniejszą liczbą skutków ubocznych.

aspiryna kwas salicylowy metformina AMPK aktywność spalanie tłuszcz kwas tłuszczowy Grahame Hardie Greg Steinberg