Występuje u połowy, a nikt go nie dostrzegał

Biolodzy z San Diego State University odkryli wirusa crAssphage, który występuje w przewodzie pokarmowym ponad połowy światowej populacji i może odgrywać istotną rolę w otyłości czy cukrzycy.

CrAssphage infekuje jeden z najpowszechniejszych typów bakterii jelitowych - Bacteroidetes. To istotne, bo Bacteroidetes łączy się m.in. z cukrzycą czy otyłością (u otyłych ludzi i myszy występuje mniej bakterii Bacteroidetes, a więcej Firmicutes).

Jak często w takich przypadkach bywa, zespół prof. Roberta A. Edwardsa dokonał odkrycia przez przypadek. Prowadząc skryning pod kątem nowych wirusów, naukowcy wykorzystywali wyniki wcześniejszych studiów dot. wirusów przewodu pokarmowego. W próbkach kału 12 osób zauważyli klaster wirusowego DNA; miał on długość ok. 97 tys. par zasad. Akademicy nie znaleźli wirusa w spisach, natknęli się za to na jego DNA w kolejnych próbkach.

By udowodnić, że wirusowe DNA odkryte w danych komputerowych rzeczywiście występuje w naturze, John Mokili zastosował amplifikację DNA. Pracował na oryginalnym materiale, który posłużył do stworzenia bazy danych NIH-u (Human Microbiome Project, HMP). Nowy wirus występował u ok. połowy badanych ludzi. Fakt, że jest on tak pospolity, sugeruje, że nie należy do młodych wirusów. Zasadniczo znaleźliśmy go w każdej analizowanej populacji. Na tyle, na ile możemy to stwierdzić, jest tak stary jak sama ludzkość.

Bazując na podobieństwie białek crAssphage do protein innych wirusów, Amerykanie ustalili, że jest on bakteriofagiem. Za pomocą innowacyjnych technik bioinformatycznych stwierdzili, że namnaża się w komórkach Bacteroidetes.

Nie wiadomo, jak dochodzi do transmisji crAssphage, ale fakt, że nie widuje się go we wczesnym niemowlęctwie, sugeruje, że nie pochodzi od matki, ale jest nabywany w dzieciństwie.

Naukowcy napotkali na trudności w izolowaniu wirusowego DNA. Gdy im się to uda, rozpoczną się badania nad rolą crAssphage w otyłości. Niewykluczone, że wirus moduluje aktywność Bacteroidetes, trzeba jednak dopiero sprawdzić, czy sprzyja, czy hamuje procesy powiązane z otyłością.

bakteriofag wirus przewód pokarmowy crAssphage Bacteroidetes otyłość cukrzyca Robert A. Edwards John Mokili