Przypadkowe odkrycie na dnie kościelnej szuflady
W kościele Najświętszego Zbawiciela w Rykach (woj. lubelskie) odkryto szatę liturgiczną diakona zwaną dalmatyką, w której wykorzystano tkaninę najprawdopodobniej z 2. połowy XVI/początku XVII w. Na dnie kościelnej szuflady znaleźli ją ewidencjonujący wartościowe przedmioty pracownicy Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie.
W czasie kontroli przestrzegania przepisów Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z nowej szafy wyjęto dalmatykę uszytą z szarego płótna. Jako kolumnę wszyto w nią połączone fragmenty [mocno zniszczonej jedwabnej] tkaniny lub przynajmniej dwóch tkanin, które sposobem wykonania i stylistyką wskazują na możliwość pochodzenia z XVI lub początku XVII w. - podkreślono na profilu Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na Facebooku.
Proboszcz Stanisław Chodźko pokazał dziennikarzowi Radia Lublin szufladę, w której odkryto dalmatykę. Wyjaśnił, że znajdują się w niej różne rzeczy używane w procesjach. Dalmatyka leżała sobie po prostu na dnie. Pokazywaliśmy [pracownikom WUOZ] po kolei te zabytki. Okazało się, że pośród różnych innych ornatów, kap, które nie są wpisane do rejestru zabytków, a też są dosyć stare, znalazła się ta dalmatyka.
Szata musiała być wcześniej przechowywana w innych kościołach; obecną świątynię wybudowano w latach 1908-14 w stylu neogotyckim.
Dalmatyka nie była wymieniona ani w Katalogu zabytków powiatu ryckiego, ani w artykule „O nieznanych szatach liturgicznych z Lubelszczyzny z przełomu gotyku i renesansu” Izabelli Dybały, opublikowanym w materiałach z konferencji „Tkanina – cenne dziedzictwo, przedmiot współczesnych badań”.
Zwłaszcza w okresie baroku szaty liturgiczne szyto z tkanin wtórnie wykorzystywanych. Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków uważa, że podobnie było w przypadku szaty liturgicznej z Ryk, która prawdopodobnie powstała w XVIII w. Niewykluczone, że tkanina kolumn był przetykana złotą nicią, ale podczas oględzin jej nie stwierdzono.
Skąd wiadomo, że tkanina kolumny pochodzi z XVI w.? Sugeruje to charakterystyczny dla tego okresu ornament, który znaleźć można np. w tkaninach wykorzystanych w ornatach i kapie z katedry lubelskiej czy kolumnie ornatu z kościoła Nawrócenia św. Pawła w Lublinie.
Ornament ten można określić jako gęsty, symetryczny, maureskowy, deseń zbudowany z cienkich ulistnionych gałązek i większych motywów, zapewne jabłek granatu - umieszczonych na osi, jeden nad drugim - napisano na profilu Konserwatora na FB. Specjaliści wskazują także na typową dla tkanin z końca XVI stulecia dwubarwną kolorystykę; wyraźnie widać nici czerwone oraz żółte.
Proboszcz Chodźko skontaktował się z Muzeum Diecezjalnym w Siedlcach. Instytucja zaoferowała pomoc w zakresie zabezpieczenia i rozpoznania szaty.
Komentarze (0)