Fagmidy - broń przeciwbakteryjna

Antybiotykooporność staje się powoli globalnym problemem. Grozi powrotem do czasów, gdy ludzie umierali z powodu dość banalnych obecnie infekcji.

Z najnowszego numeru Nano Letters dowiadujemy się, że naukowcy z MIT-u i Uniwersytetu Harvarda opracowali interesującą metodę zabijania bakterii. Uczeni stworzyli cząsteczki nazwane „fagmidami”, które produkują toksyny zabijające konkretne gatunki bakterii.

W niektórych krajach od wielu lat wykorzystuje się bakteriofagi, czyli wirusy infekujące i zabijające bakterie, do walki z bakteriami. Jest to jednak ryzykowna technika, gdyż ze zniszczonej przez wirusa bakterii mogą wydobywać się niebezpieczne toksyny, prowadząc do sepsy.

Uczeni z USA próbowali wcześniej wykorzystywać bakteriofagi w ten sposób, by produkowały one proteiny zwiększające efektywność antybiotykoterapii. Teraz, bazując na swoich wcześniejszych doświadczeniach, opracowali nową technikę, dzięki której bakteria jest zabijana, ale nie dochodzi do uwolnienia się toksycznej zawartości jej komórki. Naukowcy stworzyli cząsteczki nazwane fagmidami, które infekują bakterie niewielkimi molekułami DNA, plazmidami. Te niezależnie namnażają się w komórce. Plazmidy zostały przygotowane tak, by powodowały ekspresję protein toksycznych dla bakterii. Toksyny te niszczą różne procesy komórkowe, ale nie prowadzą do uszkodzenia błony komórkowej, więc zawartość bakterii nie przedostaje się do organizmu.

Dodatkową zaletą fagmidów jest fakt, że można nimi celować w konkretne gatunki bakterii. Ponadto dotychczasowe badania nie wykazały, by bakterie znacząco zyskiwały oporność na działanie fagmidów, a to oznacza, że można je atakować nimi wielokrotnie. Inaczej ma się sprawa z antybiotykami czy bakteriofagami, na które rozwija się oporność. Naukowcy z MIT-u i Harvarda przyznają, że w końcu bakterie zyskują oporność i na fagmidy, ale jest to proces znacznie dłuższy niż w przypadku innych środków.

Na razie naukowcy opracowali fagmidy zwalczające E. coli, obecnie pracują nad takimi, które będą zabijały Clostridium difficile i Vibrio cholerea.

fagmidy bakteria bakteriofag antybiotyk