O najskuteczniejszym przekazywaniu informacji

| Humanistyka
victoriapeckham, CC

We Frontiers in Psychology opisano wyniki badań lingwistycznych nad najbardziej efektywnym informowaniem o kierunku, w którym należy się udać czy miejscu, gdzie należy czegoś szukać. Okazuje się, że lepiej sprawdzają się zdania, w których na początku podajemy szczególny znak rozpoznawczy, a na końcu miejsce, do którego należy dotrzeć czy obiekt, którego szukamy niż informacje, w których kolejność ta jest odwrócona. Badania takie przydadzą się podczas rozwijania sztucznej intelignecji oraz do udoskonalenia interakcji człowieka zmaszyną.

Po raz pierwszy udowodniliśmy, że ludzie szybciej znajdują na zdjęciu trudną do zauważenia osobę, jeśli najpierw wspomnimy o znaku szczególnym krajobrazu. Zdanie "Obok konia jest człowiek ubrany na czerwono" pozwoli na szybsze znalezienie tego człowieka niż wówczas, gdy powiemy "Człowiek ubrany na czerwono jest obok konia, mówi Alasdair Clarke z Wydziału Psychologii Uniwersytetu w Aberdeen.

Clarke i jej współpracownicy prosili ochotników, by szukali konkretnej osoby w serii rysunków w popularnych w USA i Kanadzie książkach dla dzieci "Where's Waldo?". Badani mieli następnie własnymi słowami opowiedzieć, w jaki sposób najszybciej znaleźć tę osobę. Nie było to łatwe, gdyż każdy z rysunku zawiera setki obiektów. Tak, jak się spodziewano, badani najczęściej opisywali pozycję osoby w odniesieniu do znaczącego składnika krajobrazu, na przykład budynku. Naukowców zaskoczył jednak fakt, że ludzie mieli tendencję do używania różnego porządku słów w zależności od właściwości obiektu, który był punktem odniesienia. Jeśli obiekt ten był znaczący w odniesieniu do całej reszty, z większym prawdopodobieństwem wspominano o nim na początku. Jeśli zaś mało się wyróżniał - zwykle mówiono o nim na końcu. Jeśli jednak obiekt, którego szukamy, wyróżniał się, był zwykle wspominany na początku.

Podczas drugiego eksperymentu skupiono się na udowodnieniu, że konkretny szyk zdania "najpierw obiekt szczególny - później obiekt poszukiwany" jest najbardziej efektywny. I rzeczywiście. Gdy instrukcje były podawane w ten sposób badani szybciej znajdowali interesujący ich obiekt.

Wyniki badań sugerują, że osoby udzielające wskazówek tworzą w mózgu zapis łatwych do zauważenia obiektów i podczas planowania wypowiedzi traktują je inaczej niż obiekty trudniejsze do zauważenia. To pomaga słuchającym. Osoby otrzymujące wskazówki zaczynają przetwarzać informacje jeszcze zanim zostaną one przekazane w całości. Zatem dobrze jest powiedzieć im na początku o czymś, co można szybko znaleźć. Jeśli jednak szukany obiekt jest łatwy do zauważenia, wówczas należy zacząć od niego - mówi profesor Micha Elsner z Wydziału lingwistyki Ohio State University.

Autorzy studium mówią, że w dłuższym terminie ich badania mają posłużyć do zbudowania automatycznych systemów podawania kierunków. Komputer powinien samodzielnie wybrać wyróżniające się obiekty i wybrać wśród nich ten, który najlepiej posłuży poinformowaniu człowieka co do kierunku, mówi Clarke.

informacja szczególny obiekt kierunek