Ocieplenie zabija jaszczurki

Biolog Raymond B. Huey i jego koledzy z University of Washington uważają, że wymieranie gatunków spowodowane zmianami klimatycznymi to nie kwestia przyszłości, to dzieje się już teraz. Taką opinię wyrazili w komentarzu do artykułu opublikowanego w magazynie Science, który opisuje wymieranie meksykańskich jaszczurek.

Barry Sinervo z Uniwersytetu Kalifornijskiego z Santa Cruz dowodzi, że w ciągu ostatnich 25 lat w Meksyku wymarło aż 12% gatunków kolcogwanów, a ich znikanie jest związane z rosnącymi temperaturami. Jeśli proces ten będzie przebiegał równie szybko, jak obecnie, to do roku 2080 z powierzchni Ziemi zniknie 40% całej populacji jaszczurek, w tym 20% gatunków.

Jaszczurki są bardzo istotnym elementem ziemskiego łańcucha pokarmowego. Z jednej strony regulują populację owadów, z drugiej służą za źródło pożywienia dla innych gatunków. Ich zanikanie pociągnie za sobą zanikanie większych zwierząt oraz rozprzestrzenienie się owadów.

Wymieranie jaszczurek z powodu ocieplenia się klimatu może pozornie wydawać się dziwne, gdyż są to zwierzęta zimnokrwiste, które wygrzewają się na słońcu. Biolog Barry Sinervo wyjaśnia, że jaszczurki muszą wygrzewać się na słońcu, ale gdy robi się zbyt gorąco szukają cienia i nie mogą polować. Uczeni zaobserwowali, że tam, gdzie wyginęły kolcogwany najpierw doszło do znaczącego skrócenia czasu przebywania zwierząt na słońcu. Zwierzęta bardzo szybko musiały kryć się w cieniu i nie miały kiedy polować. Najbardziej dotkliwe było to wiosną, gdy jaszczurki muszą dużo jeść, by się rozmnażać.

Co ciekawe, celem Sinervo wcale nie było badanie procesu wymierania. Miał on zamiar dowiedzieć się, jaka jest rola koloru skóry u jaszczurek w Europie i Azji na przebieg ich ewolucji. Jednak gdy wrócił w miejsca, gdzie wcześniej badał zwierzęta odkrył, że pozostało ich już bardzo niewiele. Później zauważył podobny problem w Meksyku.

W badaniach pomagał mu Jack W. Sites, który jako magistrant na przełomie lat 70. i 80. ubiegłego wieku opisał ponad 200 stanowisk kolcogwanów w Meksyku. Obecnie, gdy wrócił w te same miejsca zauważył, że habitat pozostał nienaruszony, ale niemal nie było w nim jaszczurek.

Sinervo powołał wówczas większy zespół, który pomógł mu zebrać dane na temat jaszczurek na całym świecie. Zespół znalazł jeszcze pięć miejsc na Ziemi, w których doszło do wymierania gatunków tych zwierząt. Na podstawie zebranych danych opracowano matematyczny model zależności liczebności populacji jaszczurek od lokalnych temperatur, co wpływa na liczbę godzin, jaką zwierzęta są w stanie spędzić na słońcu.

Jaszczurki ewoluują zbyt wolno, by dostosować się do obecnie zachodzących zmian. Mogą ratować się przed wyginięciem przenosząc się na wyżej położone tereny. Okazało się jednak, że wówczas wypierają tamtejsze populacje. Tak czy inaczej dochodzi do utraty całych gatunków.

jaszczurka kolcogwan ocieplenie wymieranie gatunków Barry Sinervo