Bez reaktywnych form tlenu nie ma mowy o regeneracji

Kijanka, która utraciła ogon, odtwarza nowy w ciągu tygodnia. Próbując zrozumieć, jak jej się to udaje i jak wspomóc proces regeneracji u ludzi, prof. Enrique Amaya z Uniwersytetu w Manchesterze zauważył, że uaktywniają się wtedy m.in. geny związane z produkcją reaktywnych form tlenu (RFT). Zaskoczony wynikami brytyjski zespół postanowił sprawdzić, na czym konkretnie polega rola odsądzanych zazwyczaj od czci i wiary RFT.

Naukowcy mierzyli poziom nadtlenku wodoru. Posłużyli się fluorescencyjnym związkiem, który w obecności H₂O₂ zmienia właściwości luminescencyjne. Badania prowadzono na kijankach z rodzaju Xenopus. Okazało się, że po amputacji następował znaczny wzrost stężenia nadtlenku wodoru. Co więcej, utrzymywał się on w ciągu całego procesu regeneracji, czyli przez parę dni.

Sprawdzając, czy bez reaktywnych form tlenu regeneracja w ogóle zajdzie, Amaya posługiwał się środkami farmakologicznymi, np. przeciwutleniaczami, albo usuwał gen odpowiedzialny za produkcję RFT. W obu przypadkach kijanki nie były w stanie odtworzyć ogona.

Kiedy obniżaliśmy poziom RFT, regeneracja i wzrost tkanek szwankowały [spadał wskaźnik namnażania komórek]. Nasze badania sugerują, że RFT spełniają kluczową rolę w inicjowaniu i podtrzymywaniu reakcji regeneracyjnej. Odkryliśmy także, że produkcja RFT jest konieczna do aktywowania szlaku sygnalizacyjnego Wnt, który [...] stanowi część wszystkich badanych systemów regeneracji, także ludzkich.

Raport Amai ukazał się zaledwie kilka dni po artykule Jamesa Watsona, w którym noblista sugerował, że przeciwutleniacze mogą być szkodliwe dla osób z zaawansowaną chorobą nowotworową. To ciekawe, że ostatnio ukazały się 2 publikacje sugerujące, że przeciwutleniacze nie zawsze muszą być korzystne.

Prowadząc dalsze pogłębione badania procesu, Brytyjczycy chcą sprawdzić, czy manipulując poziomem RFT u ludzi, da się przyspieszyć samoleczenie.

kijanka Xenopus ogon regeneracja szlak Wnt reaktywne formy tlenu RFT Enrique Amaya