Minojczycy i Mykeńczycy byli spokrewnieni

| Humanistyka
Bernard Gagnon, CC BY-SA 3.0

Pierwsze badania genetyczne przedstawicieli kultury minojskiej i mykeńskiej dowodzą, że byli oni ze sobą spokrewnieni. Obecnie sporo wiemy o obu kulturach, zarówno z wykopalisk archeologicznych jak i z literatury. Jednak niewiele wiemy o samych ludziach.

To, kim byli ludzie z epoki brązu uwiecznienie w poezji Homera pozostawało wielką tajemnicą, mówi David Reich genetyk ewolucyjny z Harvard Medical School. Postanowiliśmy zbadać początki tych cywilizacji.

Dotychczasowe teorie dotyczące pochodzenia Minojczyków i Mykeńczyków mówią o Europie i Azji Mniejszej oraz o różnych okresach z epoki brązu. Obie kultury posługiwały się pismem, jednak języka minojskiego dotychczas nie odczytano. Nie jest znane też jego pochodzenie. Język, którym posługiwano się w Mykenach to wczesna forma greki, należy zatem do indoeuropejskiej rodziny języków, która jest rozpowszechniona jest w Europie i Azji. Jednak dotychczasowe badania nie dały odpowiedzi na pytanie o początki obu kultur i związki pomiędzy oboma ludami.

Z badań zespołu Reicha wynika, że około 3/4 DNA Minojczyków i Mykeńczyków pochodzi od pierwszych rolników z regionu Morza Egejskiego, w tym z zachodniej Anatolii, Grecji i wysp greckich. jednak, w przeciwieństwie do współczesnych Europejczyków i pierwszych greckich rolników, przedstawiciele obu cywilizacji byli też potomkami ludów zamieszkujących Kaukaz i Iran. Zauważalną różnicą był fakt, że Mykeńczycy, ale już nie Minojczycy, mieli wśród swoich przodków jakieś inne ludy, być może ludy stepu mieszkające na północ od mórz Czarnego i Kaspijskiego.

Reich, uczeni z Instytutu Maksa Plancka w Jenie, University of Washington oraz greccy i tureccy archeolodzy wykorzystali próbki ciał 19 osób, które żyły w regionie Morza Egejskiego. Było wśród nich 10 przedstawicieli kultury minojskiej, 4 Mykeńczyków, trzy osoby z południowo-wschodniej Anatolii, osoba z Krety, która żyła tam już po przybyciu Mykeńczyków oraz próbka z epoki kamienia z Grecji. Dane porównano z wcześniej zbadanymi danymi 332 osób żyjących w starożytności i 2616 współcześnie żyjących osób, w tym 2 Kreteńczyków.

Zdaniem Reicha, najnowsze dane sugerują, że wczesny greka pojawiła się wskutek tej samej migracji, która przyczyniła się do rozprzestrzenienia się innych języków indoeuropejskich w Europie.  Uczony zauważa też, że wciąż nie wiemy, kiedy wspólny „wschodni” przodek Minojczyków i Mykeńczyków przybył w region Morza Egejskiego. Konieczne jest też bardziej szczegółowe przyjrzenie się „północnemu” dziedzictwu genetycznemu Mykeńczyków. Warto bowiem wiedzieć, czy zostało ono nabyte wskutek jednorazowej dużej migracji czy też wielu mniejszych ruchów ludności, które odbywały się na przestrzeni dłuższego czasu.

kultura minojska kultura mykeńska Knossos Kreta Grecja