Jeleń pod satelitarnym nadzorem

| Nauki przyrodnicze
Will Scullin, CC

Satelity NASA mają pomóc w śledzeniu rozrodu mulaka czarnoogonowego (Odocoileus hemionus). Nowe badania pokazują bowiem, że skoro ich wzorce rozmnażania zależą od cyklu wzrostu roślin w habitacie, obserwacja roślinności z kosmosu pozwoli strażnikom leśnym przewidzieć, kiedy urodzą się młode.

Łania potrzebuje dużych ilości pożywienia pod koniec ciąży i w okresie laktacji, a szczyt wskaźnika urodzeń mulaków następuje krótko przed szczytem rocznego wzrostu roślin. Łącząc dane satelitarne z naziemnym zliczaniem populacji, naukowcy mogą zatem przewidywać czas narodzin młodych.

Nigdy nie monitorowaliśmy w ten sposób populacji mulaków. Nigdy nie byliśmy też w stanie dokonywać tak precyzyjnych przewidywań. Za pomocą zdjęć satelitarnych możemy oszacować zarówno początek, jak i szczyt sezonu rozrodczego, później zaś sporządzać mapę i przewidywać, kiedy łanie będą rodzić w danym regionie - wyjaśnia David Stoner z Uniwersytetu Stanowego Utah.

Na podstawie zdjęć satelitarnych naukowcy sprawdzają, kiedy rośliny się rozwijają i jaka jest ich produktywność w stosunku do lat suchych i wilgotnych. Wyliczany jest znormalizowany różnicowy wskaźnik wegetacji (ang. Normalized Difference Vegetation Index, NDVI). Bazując na kontraście między największym odbiciem w paśmie bliskiej podczerwieni i absorpcją w paśmie czerwonym, pozwala on określić dwa parametry: stan rozwojowy i kondycję roślinności. Określając "zazielenienie" habitatu, biolodzy potrafią wyznaczyć początek i szczyt sezonu wzrostu, a więc i okresu rozrodu mulaków.

By zwizualizować zależność między zazielenieniem a narodzinami młodych, zespół Stonera podzielił habitat mulaków, który rozciąga się od południa Idaho do centralnej Arizony, na trzy strefy. Dzięki MODIS - spektroradiometrowi obrazującemu średniej rozdzielczości, wielospektralnemu skanerowi optyczno-mechanicznemu satelitów Terra i Aqua - Amerykanie wyliczyli NDVI dla każdego dnia roku kalendarzowego.

Okazało się, że na północy szczyt rozwoju roślinności (zazielenienie) występował wcześniej niż na południu. Oznacza to, że większa ilość bogatego w składniki odżywcze pokarmu była dostępna dokładnie w czasie, gdy matki i dzieci najbardziej go potrzebowały. Zazielenienie to po części skutek stałego zasilania głębokich korzeni roślin górskich wilgocią z roztopów śniegu.

Na południu rośliny są bardziej zależne od deszczów monsunowych pod koniec lata. To oznacza, że szczyt jakości pokarmu przypada na późniejsze pory roku (monsuny poprzedza krótka susza). Wskutek tego łanie rodzą tu później niż na północy.

Jeleniowate mają duży wpływ na ekonomię kraju. Autorzy publikacji z PLoS ONE wymieniają w tym miejscu zarówno myślistwo, jak i rolnictwo czy wypadki drogowe. Przez zmianę klimatu i czasowania wzrostu wegetacji rozkład ich występowania może się zmienić.

mulak czarnoogonowy Odocoileus hemionus NASA satelity Terra Aqua rozród znormalizowany różnicowy wskaźnik wegetacji NDVI David Stoner