Wysokie drzewa w niebezpieczeństwie

| Nauki przyrodnicze
tauntingpanda, CC

Naukowcy z Los Alamos National Laboratory wykorzystali dobrze znane prawo Darcy'ego do postawienia hipotezy, że wraz z globalnym ociepleniem wyższe drzewa będą narażone na coraz większe niebezpieczeństwo uschnięcia. Prawo Darcy'ego opisuje zależność pomiędzy prędkością filtracji płynu w ośrodku porowatym, a gradientem ciśnienia.

Z artykułu opublikowanego w Nature Climate Change dowiadujemy się, dlaczego ocieplający się klimat źle wróży takim drzewom jak np. potężne kalifornijskie sekwoje, których wiek nierzadko przekracza 1000 lat.

Nathan McDowell, główny autor badań, przypomina, że to różnica ciśnień powoduje u roślin ruch wody od korzeni ku górze. Woda wyparowuje do atmosfery, a im cieplejsze powietrze, tym mocniejsze parowania. Ponadto cieplejsze powietrze jest w stanie przechować więcej wody, co dodatkowo powoduje zwiększone parowanie. Rośliny, by chronić się przed utratą wody, zamykają aparaty szparkowe, jednak wówczas nie wchłaniają dobrze dwutlenku węgla potrzebnego im do fotosyntezy. Fotosynteza przebiega więc mniej efektywnie, a rośliny nie wykorzystują dodatkowych ilości CO2 wyemitowanych przez człowieka. To tak, jakby iść do baru z zaklejonymi ustam” - mówi McDowell. Problem jest szczególnie poważny dla wyższych drzew, gdyż ich systemy transportujące wodę są dłuższe niż drzew niższych, muszą zatem zamykać aparaty szparkowe na dłużej.

Z tego też powodu zespół McDowella uważa, że globalne ocieplenie łatwiej przetrwają niskie drzewa i krzewy, natomiast wysokie drzewa mogą mieć poważne problemy.

W Kalifornii już od dłuższego czasu obserwuje się masowe wymieranie wysokich drzew w miejscach dotkniętych suszą. McDowell uważa, że takie zjawisko będzie rozprzestrzeniało się na całym świecie. Prawo Darcy'ego dotyczy wszystkich roślin, zatem zmiany klimatyczne będą niebezpieczne dla wysokich drzew na całym globie.

Naukowcy mają kilka pomysłów, jak można pomóc drzewom. Jeden z nich zakłada sadzenie wysokich gatunków drzew bardziej na północy i na wyżej położonych terenach. Inny to propozycja wycinania części drzew, by przerzedzić las i tym samym zapewnić pozostałym osobnikom więcej wody. Podkreślają jednak przy tym, że strategia ratunkowa powinna być oceniana osobno dla każdej lokalizacji i każdego gatunku.

prawo Darcy'ego wysokie drzewo sekwoja globalne ocieplenie