Prawo karne w pigułce
Co to jest prawo karne?
Prawo karne jest zbiorem przepisów definiujących czyny zabronione i konsekwencje, jakie wynikają dla sprawcy czynów. Każdy obywatel podlega pod prawo karne i jest tak samo osądzany.
Jak powstaje prawo karne?
Prawo karne tworzone jest w państwie polskim na podstawie ustaw zebranych w kodeksy. Wyróżniamy następujące kodeksy prawa karnego:
- Kodeks Postępowania Karnego
- Kodeks Karny Wykonawczy
- Kodeks Karny
Jaką rolę odgrywa prawo karne w życiu społeczeństwa?
- Rola zapobiegawcza- jest to najważniejsza rola mająca na celu zminimalizowanie występowania czynów zabronionych przez jasno określone konsekwencje prawne
- Rola wyrównawcza- chodzi tu o naprawienie szkód, jakie ktoś mógł ponieść w następstwie popełnienia czynu zabronionego przez inną osobę.
- Rola ochronna- prawo karne chroni interesy podmiotów lub osób ujętych w przepisach
- Rola gwarancyjna- prawo karne gwarantuje jednostce ochronę ze strony władzy, która chciałaby nadużywać funkcji ochronnej
- Rola ustanawiania sprawiedliwości- prawo karne ma na celu rozładowanie negatywnych zjawisk, jakie powstały po dokonaniu czynu zabronionego. Celem jest ukaranie za zło popełnione.
- Rola instrumentalna- prawo karne realizuje normy w pozostałych gałęziach prawa np. prawo cywilne
Klasyfikacja prawa karnego
Prawo karne dzielone jest według kryterium przedmiotu, wagi zabronionych czynów i zasady zastosowania
Podział według kryterium przedmiotu
- prawo karne wykonawcze – normuje wykonywanie środków karnych i zabezpieczających, kar oraz innych metod rozstrzygnięć wydawanych w sprawach karnych
- prawo karne procesowe – to zbiór przepisów prawnych, które określają sposób postępowania w przypadku popełnienia czynu karalnego
- prawo karne materialne – zawiera wszystkie czyny zabronione, zasady postępowania i kary przewidziane za popełnienie czynów zabronionych
Podział ze względu na wagę popełnionych czynów
- prawo karne dotyczące wykroczeń – dotyczy popełnienia czynów małej wagi np. złamanie przepisów ruchu drogowego. Wykroczenia są czynami o małej szkodliwości społecznej.
- prawo karne sensu stricto – dotyczy popełnienia czynów o wysokiej szkodliwości społecznej
Podział ze względu na zakres zastosowania
- prawo karne indywidualne – zawiera przepisy ustalające normy prawne dotyczącej szczególnej grupy osób np. prawo karne wojskowe. Ustala też normy dla egzekwowania interesów na przykład prawo skarbowe
- prawo karne powszechne – zawiera zbiór norm prawnych obowiązujących każdego pełnoletniego człowieka
Podział ze względu na kryterium przedmiotu
- prawo karne materialne – określa jakie czyny prawo uznaje za przestępstwo, normuje odpowiedzialność za popełnienie przestępstwa oraz określa odpowiedzialność karną za jego popełnienia, a także inne środki, jakie mogą być zastosowane wobec winnego przestępstwa
- prawo karne procesowe – to przepisy, które mają na celu unormowanie postępowania w sprawach o czyny zabronione
- prawo karne wykonawcze – to zbiór przepisów prawnych, mających na celu wykonywanie kar, środków karnych i zabezpieczających i innych rozstrzygnięć spraw wykonywanych wydawanych w sprawach karnych
Artykuł powstał we współpracy z Kancelarią Adwokacką Płaza Głąb sp.p..
Komentarze (0)