Patogeny występujące w tkankach otaczających zęby przyczyniają się rozwoju do raka kolczystokomórkowego jamy ustnej i przełyku

| Medycyna
AlbanyColley, CC (Pixabay)

Patogeny występujące w tkankach otaczających zęby przyczyniają się do rozwoju raka kolczystokomórkowego jamy ustnej i przełyku (ang. oral and pharyngeal squamous cell cancer carcinoma, OSCC). Jak się jednak okazuje, procesy mediowane przez te bakterie można zahamować za pomocą bakteriocyny zwanej nizyną.

Rak kolczystokomórkowy regionu głowy i szyi (ang. head and neck squamous cell carcinoma, HNSCC) rozwija się z nabłonka płaskiego, wyściełającego powierzchnię dróg oddechowych i pokarmowych. Cechuje go wysoka śmiertelność. Do grupy nowotworów regionu głowy i szyi zaliczany jest m.in. rak kolczystokomórkowy jamy ustnej i przełyku (OSCC). Odsetek 5-letnich przeżyć chorych na OSCC jest niski i nie zmieniło się to od dziesięcioleci. Takie czynniki ryzyka, jak palenie tytoniu, picie alkoholu i zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego, nie pozwalają w pełni wyjaśnić występowania i agresywnej natury OSCC.

W rozwoju i rozroście zmian nowotworowych oraz przerzutowaniu ważną rolę mogą odgrywać inne czynniki, np. patogeny jamy ustnej, ale kwestie te nie zostały dotąd dobrze zbadane. Zespół Yvonne Kapila z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco testował, czy patogeny związane z chorobami przyzębia sprzyjają rozwojowi OSCC i czy leczenie nizyną może modulować te reakcje.

Okazało się, że u myszy 3 bakterie związane z periodontopatiami (Porphyromonas gingivalis, Treponema denticola i Fusobacterium nucleatum) nasilały migrację oraz inwazję komórek OSCC, a także rozwój nowotworu. Dla odmiany bakterie komensalne jamy ustnej nie oddziaływały na migrację komórek OSCC.

Jak podkreślają akademicy, powiązana z patogenami migracja komórek OSCC była mediowana przez aktywację integryny alfa V i kinazy ogniskowo-adhezyjnej (ang. focal adhesion kinase, FAK), gdyż trwałe zablokowanie ekspresji alfa V i FAK znosiło opisane zjawiska. Ponadto T. denticola indukowały ekspresję receptorów Toll-podobnych typu 2. i 4. (TLR2 i TLR4) oraz białka MyD88. Badania pokazały, że trwała supresja MyD88 znacząco hamowała aktywację FAK indukowaną przez T. denticola i znosiła patogenopochodną migrację. Łącznie dane te pokazują, że patogeny przyzębne przyczyniają się do wysoce agresywnego fenotypu choroby na drodze sprzężenia szlaków sygnałowych TLR/MyD88 oraz integryny/FAK. Można to odwrócić za pomocą terapii nizyną - bakteriocyną wykorzystywaną jako konserwant.

Autorzy artykułu z pisma PLoS Pathogens podkreślają, że to pierwszy bezpośredni dowód na to, że bakteriocyna ogranicza rozwój nowotworu mediowany przez patogeny przyzębne. Uzyskane wyniki sugerują, że nizyna może mieć szeroki potencjał terapeutyczny (naukowcy wspominają w tym miejscu zarówno o wpływie antydrobnoustrojowym, jak i przeciwnowotworowym).

rak kolczystokomórkowy jamy ustnej i przełyku OSCC patogeny przyzębia choroby przyzębia nizyna