Zwierzęce szkodzą, roślinne chronią

| Zdrowie/uroda

Zdaniem specjalistów z Children's Hospital Oakland Research Institute (CHORI) sfingolipidy mogą być ważnym elementem łączącym dietę, stan zapalny i nowotwory. Doktor Julie Saba i jej zespół donoszą na łamach Journal of Clinical Investigation, że metabolit sfingolipidów, sfingozyno-1-fosforan (S1P), który jest obecny w produktach żywnościowych ssaków i znajduje się w ludzkich komórkach, może mieć swój udział w zapaleniu okrężnicy, nieswoistym zapaleniu jelit oraz w nowotworze okrężnicy wywołanym stanem zapalnym. Odkryli też, że roślinne sfingolipidy mogą chronić przed tymi chorobami.

Związek pomiędzy zapaleniem a rozwojem nowotworu jest znany od ponad 100 lat. Jest on szczególnie widoczny właśnie przy nowotworach okrężnicy, gdyż u osób cierpiących na nieswoiste zapaleni jelit nowotwory te występują częściej niż w całej populacji. Nauka zdobywa też coraz więcej dowodów wskazujących, że reakcja zapalna bierze udział we wczesnych etapach kancerogenezy, przyczyniając się takich zmian w komórkach, w czasie których nabierają one wielu cech komórek nowotworowych.

Aktywne sfingolipidy odgrywają główną rolę w kancerogenezie gdyż są w stanie regulować apoptozę, odpowiedź komórek na stres, ich odporność oraz stan zapalny. Rola sfingolipidów jest szczególnie widoczna w nowotworze okrężnicy, gdyż komórki nabłonkowe jelit są narażone na działanie metabolitów sfingolipidów. S1P, który jest ostatecznym metabolitem ssaczych sfingolipidów jest prozapalnym lipidem sygnałowym, który wspomaga rozrost komórek i kancerogenezę. W miarę rozwoju nowotworu okrężnicy w tkankach jelit zachodzą zmiany genetyczne, które prowadzą do zwiększenia produkcji enzymów tworzących S1P przy jednoczesnym zmniejszeniu produkcji liazy S1P (SPL), czyli enzymu katalizującego rozpad S1P. Zmiany te prowadzą do zwiększonej koncentracji S1P w śluzie jelit.

Naukowcy z CHORI, chcąc zbadać, czy jaki wpływ ma S1P na rozwój nowotworu, stworzyli genetycznie zmodyfikowane myszy, które nie miały SPL w jelitach. Następnie sprawdzali, jak działają jelita pod wpływem chemicznie indukowanego nowotworu okrężnicy wywołanego stanem zapalnym. Okazało się, że w porównaniu z grupą kontrolną, u zmienionych genetycznie myszy doszło do ostrzejszych stanów zapalnych oraz pojawienia się większej liczby guzów.

Dalsze badania wykazały dobroczynny wpływ roślinnych sfingolipidów. Okazało się bowiem, że nie tylko nie są one metabolizowane do S1P, ale ich obecność zwiększa poziom SLP, co przyspiesza rozkład S1P. Co więcej, roślinne sfingolipidy, podawane myszom ze stanem zapalnym, prowadziły do zmniejszenia stanu zapalnego, objawów nieswoistego zapalenia jelit oraz liczbę pojawiających się guzów. Ostatecznym dowodem na rolę S1P w rozwoju nowotworu było odkrycie zwiększonej ekspresji genu powiązanego z S1P u pacjentów z nieswoistym zapaleniem jelit i nowotworem okrężnicy.

sfingolipidy S1P stan zapalny dieta nowotwór