Okno czasowe da się ponownie otworzyć

| Medycyna
Ferruccio Zanone, CC

Gdy naukowcy z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa wywołali u myszy, które po pierwszym indukowanym udarze nie odzyskały pełni władz w przednich łapach, drugi udar w sąsiednim obszarze mózgu, po rehabilitacji zwierzęta potrafiły chwytać karmę ze skutecznością przedudarową.

Autorzy publikacji z pisma Neurorehabilitation and Neural Repair podkreślają, że to oznacza, że okno szans na odzyskanie funkcji motorycznych po udarze nie zamyka się na stałe po uszkodzeniu mózgu i że w pewnych warunkach, w połączeniu z szybką rehabilitacją, da się je ponownie otworzyć.

Naukowcy podkreślają, że ich eksperymenty nie są w żadnym razie sugestią, by u ludzi z poudarową niepełnosprawnością wywoływać kolejne udary. Chodzi raczej o wskazówkę, że ssaczy mózg może być znacznie bardziej plastyczny niż dotąd sądzono i że da się opracować bezpieczniejsze i bardziej etyczne sposoby wykorzystania tego faktu.

Gdybyśmy zdołali lepiej zrozumieć, jak ponownie otworzyć lub wydłużyć okres optymalnej regeneracji po udarze, moglibyśmy zmienić na lepsze opiekę nad pacjentami. Nasze badanie stanowi silne potwierdzenie dla teorii, że istnieje wrażliwy okres po udarze, kiedy najłatwiej jest ponownie opanować funkcje ruchowe [...] - opowiada dr Steven Zeiler.

Opisywane badanie bazuje na wynikach poprzedniego studium na myszach, które wykazało, że u gryzoni optymalny okres regeneracji po udarze wynosi tydzień, lecz że okres ten można wydłużyć, podając zwierzętom bezpośrednio po udarze lek przeciwdepresyjny fluoksetynę (Prozac). Naukowcy podejrzewali, że antydepresant zwiększa reakcję mózgu na naukę. Nigdy wcześniej nikt jednak nie zdobył dowodów, że po zakończeniu wrażliwego okresu (z lub bez podania fluoksetyny) potencjał regeneracyjny można na nowo uruchomić.

Podczas eksperymentów myszy uczono, by przez szczelinę w akwarium sięgały po kulkę karmy położoną na beleczce. Po mniej więcej 10 dniach treningu, gdy zwierzęta dość dobrze radziły sobie z zadaniem, naukowcy mierzyli indywidualne wskaźniki sukcesów. Okazało się, że średnio myszy z powodzeniem chwytały karmę w 50% przypadków.

Później Amerykanie wywoływali w obrębie kory ruchowej gryzoni udar, przez co nie były one już w stanie wykonać zadania. Po odczekaniu tygodnia, czyli po zakończeniu optymalnego okresu regeneracji, myszy przechodziły 3-tygodniowy trening. Ponownie chwytały kulki karmy, ale już tylko z ok. 30-proc. skutecznością.

Kolejna faza eksperymentu bazowała na wcześniejszych badaniach na myszach, które pokazały, że w pewnych warunkach niedotlenienie zwiększa plastyczność mózgu (zdolność mózgu do kompensowania urazu i tworzenia nowych połączeń). W tym celu akademicy wywołali kolejny udar. W grupie eksperymentalnej w drugorzędowej korze ruchowej (w pobliżu pierwotnego udaru), a w grupie kontrolnej w korze wzrokowej, która leży daleko o oryginalnego miejsca.

Trening zaczęto już następnego dnia. Okazało się, że gryzonie z udarem w korze ruchowej na nowo opanowały chwytanie kulek z taką samą skutecznością jak przed udarami (ponad 50-proc.). Zwierzęta z grupy kontrolnej nie wypadły ani lepiej, ani gorzej, nawet przy wydłużonym treningu.

 

udar okno czasowe rehabilitacja regeneracja plastyczność mózgu kora ruchowa dr Steven Zeiler