Fala uderzeniowa podświetla resztki supernowej
Supernowa po eksplozji świeci przez kilka tygodni lub miesięcy. Jednak pozostałości po eksplozji świecą przez setki lub tysiące lat. Naukowcy od dłuższego czasu zastanawiali się, co powoduje, że świecą tak długo. Teraz astronomowie odkryli, że - przynajmniej w przypadku supernowej Tycho - za podgrzewanie pozostałości supernowej i wymuszanie w ten sposób emisji promieni X odpowiada wsteczna fala uderzeniowa. Rozchodzi się ona z prędkością 1000 Mach, czyli tysiąc razy większą z prędkością dźwięku. Bez wstecznej fali uderzeniowej nie moglibyśmy badać pozostałości dawnych supernowych - mówi Hiroya Yamaguchi z Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics (CfA).
Eksperci wiedzą, że Tych była supernową typu Ia. Podczas eksplozji materiał gwiazdy został wyrzucony z prędkością ponad 5000 km/s. Gdy materiał ten uderzył w gaz wypełniający przestrzeń międzygwiezdną doprowadził do powstania fali uderzeniowej. Wciąż podróżuje ona z prędkością 300 Mach. Powstała wówczas również wsteczna fala uderzeniowa, która przesuwa się w odwrotnym kierunku z prędkością 1000 Mach. To jak fala świateł stopu, wędrująca po autostradzie w kierunku przeciwnym do kierunku ruchu gdy droga jest zablokowana - mówi Randall Smith z CfA.
Ta wsteczna fala uderzeniowa rozgrzewa pozostałości supernowej wymuszając radiację promieni X. Dzięki wstecznej fali uderzeniowej możemy badać supernową Tycho - mówi Smith.
Komentarze (18)
dexx, 26 listopada 2013, 13:54
Wydaję mi się, że lepszą ( i ogólnie przyjętą ) formą zapisu jest Mach 300 a nie 300 Mach, ponieważ druga forma sugeruje, że Mach to jednostka a tak nie jest.
TrzyGrosze, 26 listopada 2013, 18:01
?
Liczba Macha jest jednostką.
pogo, 26 listopada 2013, 18:08
Wiki jest po stronie Dexxa.
Wiki wręcz sugeruje by pisać: Mach = 1000
TrzyGrosze, 26 listopada 2013, 18:22
Nie chodziło mi o zapis (przed edycją ), tylko o fakt, że to jednostka.
Zmienna, względna, ale jednak jednostka.
pogo, 26 listopada 2013, 18:45
No właśnie nie bardzo z tym, że to jednostka... (km/h)/(km/h) całkowicie redukuje nam jednostki. To taka "jednostka bez jednostki", podobnie jak Bell (zwykle używany jako dB = 0.1B)
TrzyGrosze, 26 listopada 2013, 19:16
Dobry kierunek wątpliwości.
Ponieważ liczba Macha jest stosunkiem wartości o tych samych wymiarach, oczywiście jest liczbą bezwymiarową.
Przyjęło się, że Ma1, jest jednostką prędkości dżwięku ( w określonej temperaturze).
Astroboy, 26 listopada 2013, 19:50
Nie jest jednostką prędkości, a stosunkiem prędkości. Właściwie równie niepoprawne jest: "porusza się z prędkością 100 Ma", jak: "porusza się z prędkością Ma = 100". Właściwsze jest: "porusza się z Ma = 100".
TrzyGrosze, 26 listopada 2013, 20:46
Dziękuje (ta liczba (Ma=500 , to tak niechcący).
Być może, zbyt upraszczałem sobie interpretację LM. Pewnie przez to zainteresowanie lotnictwem, gdzie często traktuje się ją jako jednostkę prędkości dźwięku.
Astroboy miał już tutaj kilka razy rację, więc przyjmę jego zdanie za rozstrzygające.
Astroboy, 26 listopada 2013, 21:02
Pewnie to kwestia języka. Komu by się chciało powiedzieć: :"przekroczył prędkość dziesięć razy większą od prędkości dźwięku"? Wolimy krócej... Niby to samo, ale nie to samo.
pogo, 26 listopada 2013, 23:05
To powinno być dla nas naturalne jak na Star Treku prędkość Warp.
Oni tam przecież zawsze mówią, że lecą z prędkością Warp5, Warp9... Tam samo my powinniśmy mówić Mach3, Mach10...
TrzyGrosze, 27 listopada 2013, 07:21
Onegdaj, dominowała w mojej lekturze polska beletrystyka lotnicza, stąd naturalna "krotność" przekraczania prędkości dźwięku.
A tego Stara Trecka kto napisał? Nie jestem na bierząco z nowościami.
mjmartino, 27 listopada 2013, 07:52
Zgadzam się z @dexx powinno być porusza się z prędkością Mach 300
Btw. swoją drogą większe poruszenie robi dyskusyjna na temat formy zapisu niż na temat artykułu w którą stronę zmierza KW...
TrzyGrosze, 27 listopada 2013, 08:08
Prowokujesz nowy poboczny wątek na temat zapisu, czy to tylko takie sobie narzekanie pro forma?
( na tej dyskusji, przynajmniej skorzystał jeden taki, co źle wiedział i właśnie się dowiedział)
mjmartino, 27 listopada 2013, 08:42
Nie prowokuje tylko .. ostatnio jest nagminne poprawianie gdy 95% czytelników wie o co chodzi (może pora ustawić i dodać przycisk zgłoś poprawki )
Może równie dobrze by było aby ktoś się zgłosił chętny do pomocy w redagowaniu jako korektor
TrzyGrosze, 27 listopada 2013, 08:56
Popatrz na szeroki zakres tematyczny Kopalni. Nie ma takiego geniusza, który ogarniałby (tutaj i tak podziw dla redakcji KW) całą jego fachową terminologię, więc specjaliści (bez cydzysłowu) robią publicznie korekty (jest okazja zabłysnąć i podyskutować).
Co innego literówki.
Tutaj "specjaliści" ( już w cudzysłowiu) udają, że nie znają przycisku "zgłoś".
Ale faktycznie, "zgłoś poprawkę" wyglądałoby sugestywniej.
mjmartino, 27 listopada 2013, 09:20
Szeroki zakres to prawda .. ale może mamy wielu ukrytych geniuszy I każdy geniusz zajął by się swoją działką tematyczną. Tylko wiadomo łatwiej tutaj na forum niż siedzieć i dotrzymywać deadline np
Ale pewnie masz racje
dexx, 27 listopada 2013, 09:38
Hmm. dotychczas opcja zgłoś kojarzy mi się tylko z naruszeniem regulaminu forum a nie zgłaszania błędu.
A co do tego konkretnego przypadku napisałem, że wydaje mi się że pisownia Ma 100 lub Ma = 100 jest poprawną, bo tak jest przyjęte w tekstach w jezyku angielskim co do polskiego nie jestem pewnien, może jest jakoś inaczej.
TrzyGrosze, 27 listopada 2013, 10:46
Dexx, akurat Twoja uwaga była na tyle istotna, że dzięki niej, wyprowadzono kogoś, z wieloletniego życia w błędzie.