Mieszkańcy Amazonii udomowili ryż 4000 lat temu. A potem o tym zapomnieli

| Humanistyka
University of Exeter

Starożytni mieszkańcy Amazonii już przed 4000 lat odkryli, w jaki sposób manipulować dzikim ryżem, by dawał on większe plony i miał większe ziarno. Jednak wiedza ta została utracona, gdy po przybyciu kolonizatorów doszło do zdziesiątkowania populacji Ameryki. Naukowcy z Wielkiej Brytanii i Brazylii znaleźli pierwsze dowody dotyczące udomowienia ryżu w Amazonii. Odkryto je na rozległych moczarach w pobliżu rzeki Guaporé w brazylijskim stanie Rodonia. Mieszkańcy Amazonii udomowili zatem ryż znacznie później niż mieszkańcy Azji, którzy zajmowali się jego uprawą przed ponad 8000 lat, ale wcześniej niż udomowiono ryż w Afryce (przed 2000 lat).

Przeprowadzone badania pokazują również, jak ważne dla rozwoju wczesnego osadnictwa były mokradła i lasy tropikalne nizin Ameryki Południowej. Wiemy przecież, że ich mieszkańcy udomowili też orzeszki ziemne, papryczki chili i maniok.

Archeolodzy przeanalizowali 16 próbek w różnym wieku, które pozyskano w 2014 roku podczas ekspedycji naukowców w Uniwersytetu w São Paulo. Zmiany w rozkładzie czasowym pozostałości po ryżu, częstotliwość występowania resztek wskazują, że roślina ta z czasem zaczęła odgrywać coraz większą rolę w diecie mieszkańców i miała coraz więcej ziarna, a coraz mniej liści.

Z czasem roślina przynosiła też większe plony niż odmiany dzikiego ryżu uprawiane w innych częściach Ameryki Południowej. Wiadomo również, że badany obszar był zamieszkany przez co najmniej 10 000 lat.

To pierwsze badania pokazujące początek upraw dzikiego ryżu w Ameryce Południowej. Odkryliśmy, że tutejsi ludzie uprawiali ryż o coraz większych i większych ziarnach. Pomimo tego, że jedli też inne dzikie i udomowione rośliny, dziki ryż był ważnym źródłem pożywienia i ludzie zaczęli go uprawiać na brzegach jezior i rzek. Z czasem, gdy klimat stawał się bardziej wilgotny, a mokradła rozszerzały swój zasięg, szczyt uprawy ryżu przypadał na sezon powodzi, gdy inne źródła pożywienia stawały się niedostępne – mówi profesor Jose Iriarte z University of Exeter.

Amazonia ryż udomowienie