Nowo odkryty najmniejszy kameleon ma bardzo duże genitalia

Brookesia nana to gatunek niezwykle małego kameleona, zamieszkujący lasy deszczowe północnego Madagaskaru. Na łamach Scientific Report właśnie ukazał się opis samca i samicy tego gatunku. Naukowców zadziwiły nie tylko miniaturowe rozmiary samca, ale również jego wyjątkowo duże genitalia.

Samiec Brookesia nana liczy sobie od czubka nosa do kloaki zaledwie 13,5 milimetra długości i jest najmniejszym kiedykolwiek opisanym dorosłym samcem gada. Samica jest większa od samca i mierzy 19,2 milimetra. Jest zatem też nieco większa od najmniejszego dotychczas gada, gekona Sphaerodactylus ariasae z Karaibów.

Ogólny układ organizmu gadów jest raczej podobny do organizmu ssaków i ludzi, więc fascynujące było zobaczenie, jak małe są organy u tego gatunku, mówi główny autor badań, Frank Glaw, herpetolog ze Stanowej Bawarskiej Kolekcji Zoologii w Monachium. Jednak nie wszystkie organy nowo opisanego gatunku były równie niewielkie.

Naukowcy zauważyli wyjątkowo duże organy reprodukcyjne samca Brookesia nana. Węże i jaszczurki posiadają półprącie, parzysty narząd kopulacyjny, który jest ukryty w kloace. Pojawia się na zewnątrz ciała gdy przychodzi czas na kopulację. U Brookesia nana półpenis ma 2,5 milimetra długości. To aż 18,5% długości ciała.

Autorzy badań przejrzeli literaturę fachową i okazało się, że jest to normalny trend wśród najmniejszych jaszczurek. Długość genitaliów u spokrewnionych kameleonów wahała się od 6,3 do 32,9 procent długości ciała. Na podstawie badań 52 gatunków stwierdzono, że średnio wynosi ona 13,1% długości ciała. To pokazało interesującą zależność. Najmniejsze gatunki mają często proporcjonalnie największe penisy, mówi współautor badań, Mark Scherz, herpetolog z Uniwersytetu w Poczdamie.

O Brookesia nana niewiele wiadomo. Naukowcy obawiają się jednak, że jest to gatunek zagrożony, gdyż północny Madagaskar to miejsce coraz bardziej intensywnej działalności człowieka. Lasy deszczowe są wycinane i zastępowane polami uprawnymi.

Brookesia nana Madagaskar półprącie kameleon