Centrum Drogi Mlecznej na orkiestrę. NASA zaprosiła kompozytorkę do pracy nad partyturą

| Ciekawostki
NASA/JPL-Caltech/ESA/CXC/STScI

Od trzech lat należące do NASA Chandra X-ray Center prowadzi projekt „udźwiękowienia” kosmosu. Polega on na przypisywaniu dźwięków do danych uzyskiwanych za pomocą teleskopów. Teraz jednak spróbowano czegoś zupełnie innego. We współpracy z kompozytor Sophią Kastner „udźwiękowiono” centrum Drogi Mlecznej, przekładając dane na nuty i tworząc partię dla orkiestry. To jak pisanie fikcyjnej historii opierającej się w dużej mierze na faktech. Bierzemy dane z kosmosu, przekładamy je na dźwięki, dodajemy coś nowego i ludzkiego, mówi Kastner.

Wykorzystane dane pochodzą z niewielkiego obszaru o średnicy zaledwie 400 lat świetlnych i zostały zebrane przez teleskopy kosmiczne Hubble'a, Chandra i Spitzera. Od lat pracujemy z danymi zebranymi w zakresie promieniowania rentgenowskiego, widzialnego i podczerwieni. Przełożenie ich na dźwięki było dużą zmianą, a teraz, dzięki Sophie, mamy coś zupełnie nowego, wyjaśnia Kimberly Arcand, która specjalizuje się w wizualizacji danych z teleskopu Chandra.

We wspominanym projekcie „udźwiękowienia” kosmosu biorą udział algorytmy, które automatycznie przekładają matematyczne dane z teleskopów na dźwięki słyszane przez ludzi. Kompozytor ma jednak zupełnie inne możliwości niż komputer. Kastner skupiła się na niewielkim fragmencie obrazu, by stworzyć utwór bardziej przyjemny dla ludzkiego ucha. Ponadto wyodrębniła pewne fragmenty, które komputer przegapia. Chciałam przyciągnąć uwagę słuchacza do konkretnych części większego utworu, wyjaśnia kompozytorka.

W ten sposób powstał utwór, który jest kolejnym sposobem interakcji ludzi z przestrzenią kosmiczną. Używamy innych narzędzi, ale koncepcja tworzenia sztuki inspirowanej przez niebiosa pozostaje ta sama, dodaje Arcand.

Sophie Kastner chciałaby w przyszłości pracować również z innymi danymi zebranymi przez astronomów. Ma też nadzieję, że do współpracy dołączą kolejni muzycy. Stworzony przez nią utwór „Where Parallel Lines Converge„ został nagrany przez montrealską orkiestrę Ensemble Éclat pod dyrekcją Charlesa-Erica LaFontaine'a. Na stronach Chandra X-ray Observatory udostępniono pełny zapis nutowy utworu.

Centrum Drogi Mlecznej na orkiestrę. NASA zaprosiła kompozytorkę do pracy nad partyturą