Nowotwór odkryty w kościach nastolatka pochowanego w stercie śmieci w opuszczonej od dawna osadzie
Zespół archeologów, m.in. z Instytutu Badań Tropikalnych Smithsona, zidentyfikował guz kości w prawej kości ramiennej młodego człowieka, który ok. 1300 r. n.e. został pochowany w zachodniej Panamie w kopcu śmieci na stanowisku zwanym Cerro Brujo (Wzgórzem Czarownic).
W oparciu o badanie zęba sądzimy, że on (lub ona) został pochowany ok. 150 lat po opuszczeniu osady. Biorąc pod uwagę że ciało ciasno owinięto w pozycji płodowej, w dodatku twarzą w dół, i pogrzebano z 2 glinianymi naczyniami i konchą przypominającą te nadal używane przez Indian Ngäbe, sądzimy, że był to rytuał pogrzebowy - opowiada dr Nicole Smith-Guzmán.
Pochówek został odkryty w 1970 r. przez Olgę Linares i Anthony'ego Ranere'a.
Linares uważała, że pierwsi mieszkańcy Cerro Brujo byli rolnikami, którzy uciekając w ok. 600 r. n.e. przed wybuchem wulkanu Barú, przybyli do miejsca oddalonego ok. 3 km od wybrzeża karaibskiego z pobliskiej wyżyny Chiriquí. Linares i Ranere odkryli też, że miejsce było zamieszkiwane 2-krotnie: od ok. 600 r. n.e. i ponownie między 780 a 1252 r.
Pochowanie nastolatka/nastolatki w największej z pięciu stert śmieci na stanowisku mogło być podyktowane tym, że kiedyś mieszkali tu jego/jej przodkowie.
Smith-Guzmán jest bioarcheologiem i zajmuje się badaniem kości pod kątem występowania objawów chorób. Przeglądając szczątki prawdopodobnie 14-16-letniej osoby po 46 latach od ich odkrycia, ze zdumieniem zauważyła symptomy nowotworu kości ramiennej. Amerykanka zabrała kości do Centro Radiológico Metropolitano w Panamie i na oddział radiologii w Punta Pacífica Hospital.
O ile nam wiadomo, to pierwszy przypadek nowotworu kości w antycznych kościach z Ameryki Środkowej. Dwa najbardziej prawdopodobne w tym przypadku nowotwory - kostniakomięsak i mięsak Ewinga - występują najczęściej [właśnie] u dzieci i młodzieży. Gros z opublikowanych dotąd raportów dotyczyło [jednak] dorosłych (prawdopodobnie przez złe zachowanie szczątków młodszych osób), co sprawia, że opisywane znalezisko jest tym cenniejsze.
Kości noszą również ślady anemii, która była skutkiem nowotworu lub choroby zapalnej czy metabolicznej.
Konchy z muszli Charonia variegata są wykorzystywane przez Indian podczas rytuału balsería. Ngäbe uważają, że naruszenie równowagi między światem duchowym i materialnym może prowadzić do choroby, w przebiegu której podczas snu złe duchy wkraczają do ciała, by porwać duszę. Tradycyjnie próbę uzdrowienia człowieka za pomocą ziołowych środków, np. z Hoffmannia longipetiolata, mógł podejmować szaman (sukia). H. longipetiolata do dziś jest zresztą wykorzystywana jako środek znieczulający.
By dowiedzieć się więcej o pochodzeniu młodego człowieka i rodzaju nowotworu, Smith-Guzmán zastosuje analizy DNA (pomogą jej w tym specjaliści z Uniwersytetu w Getyndze).
Komentarze (0)