Ruszył pierwszy polski e-Uniwersytet

| Ciekawostki
Rex Pe, CC-BY

Zainspirowani sukcesem masowych otwartych kursów online, takich jak Coursera czy edX, stworzyliśmy Copernicus College – miejsce, gdzie każdy może studiować za darmo, po polsku, u najlepszych polskich uczonych. Poza nagranymi wykładami w kursach znajdziecie całe zestawy dodatkowych materiałów – artykuły naukowe, fragmenty książek oraz – jak przystało na kursy uniwersyteckie – zestawy ćwiczeń i egzamin sprawdzający zdobytą wiedzę.

Copernicus College znajduje się ciągle w fazie testów, ale już teraz można wziąć udział w kursie „Bóg i kosmologia”, przygotowanym przez prof. Michała Hellera oraz w krótkich „wykładach specjalnych”, poruszających jeden szczególny temat. Wkrótce w Copernicus College ruszą kolejne kursy, pojawią się nowe wykłady specjalne oraz profesjonalne podręczniki akademickie do wielu dyscyplin.

W programie:
- Współczesna kosmologia i wielkie problemy filozoficzne - prof. George Ellis
- Mózg i moralność - prof. Patricia Churchland
- Światopogląd teistyczny z perspektywy nauki - prof. John Lennox
- Bóg i Kosmologia - prof. dr hab. Michał Heller
- Wiązania Chemiczne w Ciele Stałym - dr hab. Andrzej Koleżyński

1. Współczesna kosmologia i wielkie problemy filozoficzne - prof. George Ellis
Celem niniejszego wykładu jest przybliżenie współczesnego stanu wiedzy o Kosmosie oraz krytyczne zbadanie, w jakim stopniu wiedza ta pozwala na rozwiązanie odwiecznych problemów filozoficznych: Czy świat miał początek? Dlaczego istniejemy my, ludzie? Czy da się racjonalnie i naukowo mówić o stworzeniu Wszechświata? George Ellis analizuje te kwestie z właściwą sobie przenikliwością, wchodząc w żywą debatę między innymi ze Stephenem Hawkingiem i Richardem Dawkinsem.

George F.R. Ellis (ur. 1939) - pochodzący z Republiki Południowej Afryki fizyk teoretyczny, kosmolog oraz filozof zajmujący się zagadnieniami z pogranicza nauki i religii. Wspólnie ze Stephenem Hawkingiem prowadził w latach 70. XX wieku przełomowe badania nad matematyczną strukturą czasoprzestrzeni, przyczynowością we Wszechświecie oraz zagadnieniem czarnych dziur. Laureat Nagrody Templetona w 2004 roku, przyznawanej za "postęp w badaniach dotyczących rzeczywistości duchowych". Aktywny członek Religijnego Towarzystwa Przyjaciół (zwanych potocznie kwakrami), protestanckiego odłamu chrześcijaństwa.

2. Mózg i moralność - prof. Patricia Churchland
W wykładzie Mózg i moralność profesor Patricia Churchland podejmuje zagadnienie biologicznych podstaw opieki, zaufania i współpracy. Podążając za Karolem Darwinem, przedstawia ona ewolucyjną ścieżkę uspołecznienia, na końcu której znajdują się zachowania określane powszechnie jako moralne. Ludzka moralność nie polega jej zdaniem na zaprzeczeniu naturze, ale jest wynikiem złożonej gry między biologicznymi podstawami, wspólnymi dla zwierząt społecznych, a praktykami kulturowymi, charakterystycznymi dla różnych zbiorowości. Szczególną uwagę profesor Churchland poświęca mózgowi moralnemu, który modulowany jest przez oksytocynę, nazywaną „hormonem uspołecznienia”. Pokazuje ona, że podstaw moralności nie można szukać jedynie w charakterystycznej dla człowieka rozwiniętej dobrze korze przedczołowej mózgu, umożliwiającej planowanie i kontrolę nad działaniem, ale właśnie oksytocynie i jej wpływie na troskę i opiekę nad innymi.

Patricia S. Churchland – profesor nauk kognitywnych i filozofii na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego (UCSD), współpracuje również z Salk Institute for Biological Studies. Jest jedną z najbardziej znanych i najczęściej cytowanych badaczek umysłu i poznania. Wraz z mężem – Paulem M. Churchlandem – spopularyzowała „neurofilozofię”: dziedzinę, w ramach której tradycyjne problemy filozoficzne podejmowane są w oparciu o najnowsze wyniki badań nad działaniem mózgu.

3. Światopogląd teistyczny z perspektywy nauki - prof. John Lennox
Dlaczego nauka nie wyklucza istnienia Boga? Czy wyjaśnianie naukowe i wyjaśnianie teologiczne mogą się uzupełniać? Dlaczego nauka narodziła się w obrębie kultury chrześcijańskiej? Czy istnieje „ostateczny poziom rzeczywistości”? Niniejszy wykład specjalny poświęcony jest zagadnieniu szeroko dyskutowanemu wśród publicystów oraz popularyzatorów nauki – światopoglądowemu napięciu pomiędzy teizmem i ateizmem oraz roli nauki w tym sporze. Na całość składają się nagrania fragmentów wykładów Johna Lennoxa, profesora matematyki na Uniwersytecie w Oxfrodzie oraz publicysty i apologety teizmu, uzupełnione esejami naukowymi oraz artykułami popularnonaukowymi. Wykład składa się z następujących modułów: „Napięcie światopoglądowe”, „Chrześcijaństwo a narodziny nauki”, „Bóg luk”, „Poziomy wyjaśniania”, „Ostateczna rzeczywistość”, „Semantyka stworzenia”, „Przeciw neodarwinizmowi”, „Bóg całego spektaklu”, z których każdy zakończony jest zestawem pytań kontrolnych. Przystąpienie do wykładu nie wymaga specjalistycznej wiedzy.

John Lennox jest profesorem matematyki na Uniwersytecie w Oxfordzie, zajmuje się również badaniem relacji pomiędzy nauką a religią. Autor kilku książek poświęconych apologetyce teizmu, uczestnik wielu publicznych dyskusji z Nowymi Ateistami, m.in. Richardem Dawkinsem i Christopherem Hitchensem.

4. Bóg i Kosmologia - prof. dr hab. Michał Heller
Pojęcia Boga i Wszechświata są ze sobą współzależne. Zależność ta kryje się choćby w określaniu Boga, jako transcendentnego wobec Wszechświata. Nic dziwnego więc, że obraz Boga ściśle zależy od obrazu świata. Jednakże zależność zachodzi także w przeciwnym kierunku - ludzie wierzący we Wszechświecie dostrzegają pewną myśl, racjonalny plan Boga, a zatem inaczej postrzegają Wszechświat, niż ludzie niewierzący. Powstaje więc problem: czy te dwa aspekty pozostają ze sobą w zgodzie, czy też prowadzą do napięć i konfliktów? Niewątpliwie napięcia między naukowym obrazem świata a tym, który wyłania się z myśli teologicznej, pojawiały się w historii. Jest to doskonała motywacja do tego, by problem ten rozważyć dogłębnie - taki jest właśnie cel niniejszego cyklu wykładów.

Ściśle rzecz ujmując, ks. prof. Michał Heller skupia się w nim na zagadnieniu relacji między teologią naturalną (a więc dyscypliną filozoficzną) a współczesną kosmologią. Będziemy mieli okazję posłuchać o początkach kosmologii – statycznym modelu kosmologicznym Alberta Einsteina i tym, jak go odrzucono na rzecz modelów ekspandujących. Dowiemy się także, czy matematyczne i fizyczne pojęcie osobliwości można utożsamić ze stworzeniem świata; jaka była geneza idei tzw. wieloświata (multiverse) i jakie są jej filozoficzne implikacje; oraz czy przypadek w historii Wszechświata wyklucza jego racjonalny charakter. Ostatni wykład kursu poświęcony został życiu i dziełu wybitnego kosmologa i jednocześnie katolickiego księdza – Georgesa Lemaître’a.

Michał Heller to uczony, kosmolog, filozof i teolog, który w matematycznych równaniach teorii naukowych potrafi dostrzec dzieła sztuki, a wielkich fizyków uważa za genialnych artystów. Sam w swoich licznych książkach i artykułach naukowych z powodzeniem odnajduje się w obu rolach: naukowca-artysty i pisarza-uczonego. Laureat (2008) prestiżowej Nagrody Templetona, przeznaczonej na ufundowanie Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych.

5. Wiązania Chemiczne w Ciele Stałym - dr hab. Andrzej Koleżyński
Zagadnienie wiązań chemicznych ciała stałego jest szczególne istotne z punktu widzenia analizy makroskopowych, fizyko-chemicznych własności materiałów, które przekłądają się także na własności użytkowe. Wykład rozpocznie się wprowadzeniem historycznym przedstawiającym pierwotne idee i rozumienie wiązania chemicznego. Następnie porusza kwestie metod kwantowych stosowanych do analizy wiązań chemicznych, by w dalszej części przejść do szczegółowej analizy rodzajów wiązań i wpływu rodzaju wiązan na własności makroskopowe, czyli to, co interesuje najbardziej fizyko0chemików ciała stałego i inżynierów materiałowych.

Andrzej Koleżyński jest wykładowcą w Katedrze Chemii Krzemianów i Związków Wielkocząsteczkowych na Wydziale Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie. Swoje filozoficzne zainteresowania rozwija współpracując z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie.

Źródło: informacja prasowa

Copernicus College edukacja online e-Uniwersytet