Opisano nanoorganizmy, które żyją w gorących źródłach aktywnego wulkanu

| Nauki przyrodnicze
Gomez et al/Europlanet

Zbadano ultramałe archeony, żyjące w gorących źródłach aktywnego wulkanu Dallol w Etiopii. Szczep z klasy Nanohaloarchaea wykryto w próbkach pobranych ze słupa solnego, strąconego z przesyconego roztworu wodnego przy temperaturze 89°C i skrajnie kwaśnym pH (0,25).

Próbki zebrano w styczniu 2017 r. podczas ekspedycji do wulkanu Dallol i Kotliny Danakilskiej. Wyniki badań ukazały się w piśmie Scientific Reports.

To egzotyczne, multiekstremalne środowisko z organizmami, które by przeżyć, muszą lubić wysokie temperatury, dużą zawartość soli i bardzo niskie pH - wyjaśnia dr Felipe Gómez z hiszpańskiego Centrum Astrobiologii (CSIC-INTA).

Zespół Gómeza pobrał próbki ze ściany zabarwionego na żółto słupa oraz niebieskiej wody otaczającej wychodnię.

Zapieczętowane próbki przetransportowano w jałowych pojemnikach do laboratorium w Hiszpanii. Przebadano je na wiele sposobów, m.in. za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego czy sekwencjonowania DNA. W obrębie próbek soli zidentyfikowano drobne sferyczne struktury. Wysoka zawartość węgla wskazywała na pochodzenie organiczne.

Mikroorganizmy miały średnicę 50-500 nm; były więc 20-krotnie mniejsze od przeciętnej bakterii. W kilku przypadkach otaczały je igiełkowate kryształy, co sugeruje, że organizmy te mogą odgrywać aktywną rolę w tworzeniu osadów solnych i cyklu geochemicznym wulkanu Dallol.

Wulkan Dallol znajduje się na północnych krańcach Kotliny Danakilskiej. W latach 60. zmierzono tu najwyższą średnią temperaturę roczną na Ziemi; wyniosła ona +34,4°C. Nigdy nie odnotowano tu temperatury poniżej 23°C. Kratery wulkanu wypełniają kolorowe baseny solankowe. Są one wynikiem działania gorących źródeł, które wypłukują z magmy związki żelaza i siarki. Na obszarze wulkanu można też podziwiać gejzery, słupy soli czy fumarole. Dallol otacza równina solna Assale.

Naukowcy podkreślają, że niezwykłe właściwości geochemiczne tego rejonu przypominają środowiska hydrotermalne Marsa, w tym krater Gusiew.

W zeszłym miesiącu na łamach pisma Astrobiology ta sama ekipa opublikowała artykuł, w którym wskazywano na istotność wulkanu Dallol dla badań marsjańskich i astrobiologicznych.

Dallol Kotlina Danakilska archeony Nanohaloarchaea słup solny gorące źródło Felipe Gómez