Odkryto mózg najstarszych drapieżników

| Nauki przyrodnicze
Nicholas Strausfeld

W 2013 r. Peiyun Cong z Yunnan University odkrył w pobliżu Kunming niemal kompletną skamieniałość nowego przedstawiciela rodziny Anomalocarididae. U Lyrarapax unguispinus, bo o nim mowa, zachowały się ślady mięśni, układu pokarmowego i mózgu.

Nicholas Strausfeld

Zwierzę o długości ok. 13 cm żyło we wczesnym kambrze (520 mln lat temu). Mimo że fosylia Anomalocarididae odkryto pod koniec XIX w., aż do początku lat 80. XX w. były one źle rozpoznawane. Ich pozycja systematyczna nadal wzbudza kontrowersje, dlatego Nicholas Strausfeld z Uniwersytetu Arizony uważa, że odkrycie zespołu może pomóc rozstrzygnąć tę debatę. Okazuje się [bowiem], że kambryjski drapieżnik alfa miał o wiele prostszy mózg niż niektóre jego potencjalne ofiary. [Co więcej], bardzo przypominał on mózg współczesnych bezkręgowców o robakowatym kształcie ciała. Choć dziś nie występują bezpośredni potomkowie Anomalocarididae, budowa mózgu L. unguispinus w dużym stopniu przypomina tę widywaną u pazurnic (Onychophora), z których większość można spotkać w tropikalnej strefie półkuli południowej. Bazując na tym spostrzeżeniu, autorzy artykułu z Nature dywagują, że pazurnice mogą być dalekimi krewnymi Anomalocarididae.

Wg Strausfelda, skamieniałość L. unguispinus przypomina neuroanatomię pazurnic pod kilkoma względami. Onychophora mają prosty mózg zlokalizowany naprzeciw aparatu gębowego, a także zwoje nerwowe rozmieszczone naprzeciw nerwu wzrokowego i u podstawy czułków. To właśnie zobaczyliśmy w naszej skamieniałości [iksowata struktura w głowie L. unguispinus składała się ze zwojów i nerwów wzrokowych wychodzących z czułków ocznych oraz z mniejszych migdałowatych obszarów unerwiających chwytne wypustki]. Amerykańsko-brytyjsko-chiński zespół wskazuje także na położone z przodu głowy L. unguispinus wypustki, które są zupełnie inne niż czułki owadów i skorupiaków. Jak powtarzają z naciskiem akademicy, współcześnie coś takiego można znaleźć wyłącznie u pazurnic.

Możność bezpośredniego skojarzenia wypustek z częściami mózgu kambryjskich zwierząt stanowi dużą korzyść - zaznacza Gregory Edgecombe z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie.

Fakt, że mózg najwcześniejszego znanego drapieżnika wydaje się o wiele prostszy od mózgów wcześniej odkrytych zwierząt z tego samego okresu, rodzi intrygujące pytanie, czy drapieżnictwo nie napędzało przypadkiem ewolucji bardziej złożonych układów nerwowych.

Lyrarapax unguispinus Anomalocarididae mózg zwoje drapieżnik pazurnice Peiyun Cong Kunming Nicholas Strausfeld Gregory Edgecombe