Niewielka cena za zachowanie lasu

Brazylijska część Mata Atlântica (Las Atlantycki) to jeden z najważniejszych ekosystemów na Ziemi. Międzynarodowa grupa uczonych obliczyła, że las można uratować inwestując rocznie zaledwie 0,01% brazylijskiego PKB.

W Mata Atlântica żyje niemal 10 000 gatunków roślin, a liczba gatunków ptaków jest wyższa niż w całej Europie. Wszystko zaś na obszarze zaledwie 160 000 kilometrów kwadratowych. W przeszłości las zajmował powierzchnię niemal 1,5 miliona kilometrów kwadratowych. Teraz 90% lasu zniknęło, a na jego terenie mieszka ponad 130 milionów ludzi.

Na łamach Science ukazał się artykuł, z którego dowiadujemy się, że wystarczyłoby przeznaczyć rocznie 198 milionów USD na wykup ziemi i ponowne zalesianie, by uchronić większość gatunków przed wyginięciem. Ta kwota to zaledwie 6,5% ogólnej kwoty, jaką Brazylia przeznacza obecnie na subsydia dla rolnictwa. Już w tej chwili w Brazylii istnieją programy, w ramach których chroni się las poprzez odkupowanie ziemi od rolników. Jednak są to inicjatywy lokalne, które nie mają większego wpływu na poprawę kondycji lasu jako całości.

Mata Atlântica jest mniejszy i znacznie bardziej zdegradowany niż amazoński las deszczowy. Jednak on też posiada bardzo bogatą bioróżnorodność. Jest on kluczowym habitatem dla ponad połowy brazylijskich gatunków zagrożonych wyginięciem. Poza obszarami chronionymi na 90% terenu Mata Atlântica lasy zajmują mniej niż 30% wcześniejszego terenu. To nie wystarczy, by zapewnić przetrwanie gatunków - mówi doktor Christina Banks-Leite z Imperial College London. Uczona zauważa, że stosunkowo niewielka kwota wystarczy, by uchronić wiele gatunków roślin i zwierząt. Właściciele ziem przeznaczonych pod zalesianie otrzymywaliby pieniądze oraz korzystali z faktu, że lepiej zachowany las chroni ich plony przed infekcjami oraz zwiększa liczbę zwierząt zapylających.

Obliczenia dotyczące zachowania Mata Atlântica to wynik 9-letnich badań prowadzonych przez naukowców pracujących pod kierunkiem uczonych z Uniwersytetu w São Paulo. Specjaliści zbierali dane dotyczące roślin i zwierząt w 79 różnych obszarach lasu. Oceniali jakość ekosystemu na terenach chronionych i niechronionych, analizowali strategie i koszty ochrony.

Nasze badania jasno dowiodły, że istnieje granica utraty bioróżnorodności związana z wylesianiem. Poza tą granicą nie tylko znika wiele gatunków, ale zanikają też funkcje, jakie gatunki te spełniają w ekosystemie. A wiele z nich jest niezwykle korzystnych dla ludzi. Określenie tej granicy jest niezbędne do opracowania strategii, w której z jednej strony umożliwimy rozwój rolnictwa, a z drugiej – zachowamy bioróżnorodność - mówi główny autor badań, profesor Jean-Paul Metzger.

Mata Atlantica bioróżnorodność las ochrona