Odkryto unikatową mozaikę z Samsonem

| Humanistyka
Zdjęcie: Jim Haberman

W Dolnej Galilei, w pobliżu kibucu Chukok, odkryto unikatową mozaikę przedstawiającą Samsona. Jak ujawniła dr Jodi Magness, archeolog z Uniwersytetu Karoliny Północnej, zdobiła ona podłogę synagogi sprzed ok. 1600 lat.

Wykopaliska były prowadzone we współpracy z Izraelską Służbą Starożytności. Znaleziska datowane na okres talmudyczny są najprawdopodobniej pozostałościami po wymienianej zarówno w talmudycznych, jak średniowiecznych źródłach synagodze z wioski Chukok (hebr. חקק).

Częściowo zachowana mozaika składa się z 2 scen. Jedna z nich przedstawia Samsona, który przywiązuje do lisich ogonów pochodnie, zapala je i puszcza na filistyńskie pola uprawne, msząc się w ten sposób za oddanie żony innemu mężczyźnie. Na innej widnieje medalion z hebrajską inskrypcją odnoszącą się do nagród czekających na ludzi robiących dobre uczynki. Po bokach napisu widnieją medaliony z kobiecymi twarzami.

Zdjęcie: Jim Haberman Zdjęcie: Jim Haberman

Magness podkreśla, że Samson nie był popularnym bohaterem przedstawień. Poza odkrytą niedawno mozaiką, tylko w 2 synagogach znaleziono jego wizerunki. Jedna ze świątyń znajduje się w odległości zaledwie paru mil, co sugeruje, że Samson był w tych okolicach popularną postacią.

Badana przez międzynarodowy zespół synagoga to jedyne tamtejsze miejsce kultu. Jak na wiejski przybytek była bardzo okazała, co wskazuje na zamożność osady. To interesujące, gdyż w tamtych czasach okolica znajdowała się pod wpływami chrześcijaństwa bizantyjskiego, co zwykle, ale jak widać, nie w tym przypadku, oznaczało ucisk i ograniczenia dla wyznawców judaizmu.

Archeolodzy odkopali na razie część wschodniej ściany, nie wiadomo więc, jak duża była synagoga. Ponieważ do budowy wykorzystano masywne, pięknie ciosane kamienie, można jednak przypuszczać, że to spora konstrukcja.

Wykopaliska w Chukok w pobliżu Migdal (wg tradycji chrześcijańskiej, starożytne miasto Magdala było ojczyzną Marii Magdaleny) rozpoczęły się w czerwcu ubiegłego roku. Do sensacyjnego odkrycia doszło w sezonie 2012. Pracami współkierowali wspomniana wcześniej Jodi Magness z Uniwersytetu Karoliny Północnej, a także David Amit i Shua Kisilevitz z Izraelskiej Służby Starożytności.

Odkrycie jest istotne, ponieważ niewielką liczbę starożytnych synagog z okresu późnorzymskiego [in. późnotalmudycznego] dekorowano mozaikami przedstawiającymi sceny biblijne, a Samson występował tylko na dwóch [...]. Nasza mozaika jest ważna również z powodu wysokiej jakości artystycznej i drobnych rozmiarów kostek. Łącznie z monumentalnymi kamieniami, z których zbudowano ściany świątyni, wskazuje to na bogactwo wioski. Nie da się bowiem ukryć, że koszty budowy musiały być wysokie.

Samson mozaika synagoga podłoga Chukok Jodi Magness Izraelska Służba Starożytności