Stonehenge to pomnik jedności, nie obserwatorium astronomiczne

Po 10 latach zespół naukowców pracujący w ramach programu Stonehenge Riversite Project (SRP) doszedł do wniosku, że Stonehenge powstał jako pomnik symbolizujący jedność Brytanii. Miał zakończyć długotrwałe waśnie pomiędzy wschodem a zachodem wysp. Zdaniem archeologów z uniwersytetów w Sheffield, Manchesterze, Southampton, Bournemouth i University College London, kamienie monumentu symbolizują przodków różnych społeczności zamieszkujących Brytanię. Wiadomo, że niektóre kamienie pochodzą ze wschodu, a inne z zachodu.

W ramach SRP badano nie tylko sam zabytek i jego okolice, ale również kontekst społeczno-ekonomiczny, w jakim powstawał.

Gdy budowane Stonehenge, na wyspie rozprzestrzeniała się podobna kultura. Takie same domy, taka sama ceramika i inne materiały były używane od Orkadów po południowe wybrzeże. To było coś odmiennego od wcześniejszej regionalizacji. Sam Stonehenge był olbrzymim przedsięwzięciem, wymagającym pracy tysięcy ludzi, którzy transportowali bloki kamienne nawet z zachodu Walii, nadawali im kształt i je ustawiali. Już sama taka praca była czymś jednoczącym - mówi profesor Mike Parker Pearson z University of Sheffield.

Stonehenge nie powstał w przypadkowym miejscu. Uczeni odkryli, że jeszcze przed wzniesieniem monumentu na powierzchni gruntu istniała struktura, którą zaznaczono trasę wędrówki Słońca podczas przesilenia. Niewykluczone, że ówcześni ludzie uważali miejsce, gdzie zbudowano Stonehenge za centrum świata.

Zdaniem profesora Parkera Pearsona dla ówczesnych mieszkańców Brytanii ważniejsze było przesilenie zimowe. Z badań świńskich zębów wiemy, że w pobliskiej osadzie Durrington Walls więcej świń jedzono w zimie, a większość kamieni Stonehenge jest wypozycjonowanych na wschód i zachód Słońca w czasie przesilenia zimowego. Ponadto główna oś Stonehenge wydaje się być zwrócona w przeciwnym kierunku niż wschód słońca w czacie przesilenia letniego.

Naukowcy całkowicie odrzucają koncepcję, jakoby budowniczych Stonehenge mogli zainspirować starożytni Egipcjanie. Wszelkie cechy charakterystyczne stylu architektonicznego Stonehenge można znaleźć we wcześniejszych budowlach istniejących na Wyspach. Ponadto Brytania była odizolowana od kontynentu, a ówczesna ludność nie miała potrzeby przekraczania Kanału La Manche.

Uczeni pracujący przy SRC, po dokonaniu najbardziej obszernej analizy archeologicznej, odrzucili też wcześniejsze teorie mówiące, że Stonehenge był obserwatorium astronomicznym, świątynią Słońca czy miejscem uzdrowień lub działalności druidów.