Tortotubus - najstarsza znana skamieniałość organizmu lądowego

| Nauki przyrodnicze
Martin R. Smith

Pochodzący sprzed 440 mln lat grzyb Tortotubus jest najstarszą znaną skamieniałością organizmu lądowego. Prawdopodobnie to on zapoczątkował gnicie i powstawanie gleby, co ułatwiło późniejszy rozwój i różnicowanie życia na lądzie.

Tortotubus miał "linowatą" budowę, spotykaną u niektórych współczesnych grzybów (odnogi różnego rzędu oplatają główny filament). Umożliwiała ona przechowywanie i transport składników odżywczych.

W okresie, w którym istniał [Tortotubus], życie było ograniczone niemal wyłącznie do oceanów. Na lądzie nie wyewoluowało nic bardziej skomplikowanego od prostych mcho- bądź porostopodobnych roślin. Nim jednak pojawiły się okrytonasienne lub drzewa, a także zależne od nich zwierzęta, musiał zostać zapoczątkowany proces tworzenia gleby - opowiada dr Martin Smith z Uniwersytetu w Cambridge.

Pracując na mikroskamieniałościach ze Szwecji i Szkocji, z których każda ma wielkość mniejszą od średnicy ludzkiego włosa, Brytyjczyk próbował odtworzyć rozwój 2 form zidentyfikowanych w latach 80. Kiedyś sądzono, że to fragmenty różnych organizmów, jednak odkrywszy fosylia z postaciami pośrednimi, Smith był w stanie wykazać, że to de facto ten sam organizm, uchwycony w różnych fazach wzrostu. Odtwarzając wzrost, autor publikacji z Botanical Journal of the Linnean Society zademonstrował, że mamy do czynienia z grzybnią.

Generalnie panuje zgoda co do tego, że kolonizacja lądu zaczęła się 450-500 mln lat temu w paleozoiku. Grzyby odegrały tu kluczową rolę, bo to one wprowadziły do tworzącej się gleby azot i tlen. Pytaniem bez odpowiedzi pozostaje, co rozkładał Tortotubus. Wg Smitha, na lądzie występowały wtedy prawdopodobnie bakterie i glony, ale organizmy te rzadko zachowują się w zapisie kopalnym.

Skamieniałość sugeruje, że tworzące owocniki grzyby mogły skolonizować ląd, nim pierwsze zwierzęta opuściły oceany. To zapełnia ważną lukę w ewolucji życia na lądzie.

Tortotubus grzyb skamieniałość najstarszy organizm ląd kolonizacja Martin Smith