W Szwecji piwo warzono już w epoce żelaza

| Humanistyka
Mikael Larsson

Archeolodzy z Uniwersytetu w Lund odkryli skarbonizowane kiełkowane ziarna zbóż, co sugeruje, że piwo było wytwarzane w regionie nordyckim już w epoce żelaza. Odkrycia w Uppåkrze w południowej Szwecji wskazują na produkcję na dużą skalę, być może na święta lub handel.

Znaleźliśmy skarbonizowany słód w okolicy z niskotemperaturowymi piecami, zlokalizowanymi w osobnej części osady. Pochodzi on z V-VII w., są to więc jedne z najstarszych dowodów na warzenie piwa w Szwecji - opowiada specjalista od archeobotaniki Mikael Larsson.

Archeolodzy od dawna wiedzą, że piwo było ważnym produktem w starożytnych społecznościach z całego świata. Dokumenty i przedstawienia pokazały np., że było wytwarzane w Mezopotamii już 4000 lat p.n.e. Ponieważ jednak w regionie nordyckim brakuje źródeł pisanych sprzed średniowiecza (sprzed ~1200 r. n.e.), wiedza na temat warzenia piwa zależy w całości od dowodów botanicznych.

Na stanowiskach archeologicznych często znajdujemy ziarna zbóż, ale bardzo rzadko w kontekście, który wskazywałby, jak były przetwarzane. Te skiełkowane ziarna odkryto wokół niskotemperaturowego pieca, a to sugeruje, że miały być słodem do produkcji piwa.

Jak wyjaśniają autorzy publikacji z pisma Archaeological and Anthropological Sciences, w przebiegu słodowania namacza się ziarno, które zaczyna kiełkować. Podczas kiełkowania enzymy przekształcają białka i skrobie w fermentowalne cukry. Kiedy powstaje wystarczająca ilość cukrów, by zatrzymać kiełkowanie (i scukrzanie), ziarno jest suszone w piecu za pomocą ciepłego powietrza. To właśnie zaszło w piecu w Uppåkrze.

Ponieważ badany piec i skarbonizowane ziarno znajdowały się w rejonie z kilkoma podobnymi piecami, gdzie brakowało pozostałości wskazujących na część mieszkalną, możliwe, że produkcję słodu na dużą skalę przeniesiono w osadzie do konkretnego regionu, przeznaczonego do świętowania i/lub handlu.

W regionie nordyckim wczesne ślady słodu kojarzonego z warzeniem piwa odkryto jeszcze tylko w dwóch miejscach: w Danii (100 r. n.e.) i Eketorp na Olandii (ok. 500 r. n.e.).

Na innych stanowiskach archeologicznych w regionie nordyckim odkrywano ślady woskownicy europejskiej, co [także] wskazuje na warzenie piwa. W przeszłości roślinę tę wykorzystywano bowiem do konserwowania smaku piwa. Dopiero w średniowieczu zaczęto do tego celu używać chmielu.

Uppåkra to największa osada z epoki żelaza w południowej Skandynawii. Przed ponad 1000 lat, od II do XI w., była gęsto zaludnionym ośrodkiem politycznym i religijnym.

Uppåkra ziarno zbóż słodowanie piwo warzenie Mikael Larsson