Niezwykła Zomia

W kilku górskich dialektach Azji słowo zo oznacza odległy, mia - ludzi.  Zomia to nazwa nadana transgranicznemu obszarowi  skupiającemu miliony ludzi żyjących poza kontrolą swoich państw, ich organów i prawa stanowionego. Rzeczywistość tych ludzi w istocie jest bardzo odległa od naszej.

James C. Scott, profesor antropologii i nauk politycznych Uniwersytetu Yale i najbardziej znany z naukowców zajmujących się Zomią, twierdzi, że można dostrzec wyraźną różnicę miedzy społeczeństwami południowo-wschodniej Azji, dzieląc  jej obszar według wysokości: od 0 do 300 metrów wysokości bezwzględnej położone są tereny podległe władzy państwowej, charakteryzujące się osiadłym trybem życia ich mieszkańców; natomiast wyżej, na wysokości 300 metrów nawet do 4000 m n.p.m. zamieszkują plemiona koczownicze, zróżnicowane etnicznie i niepodległe rządom państw narodowych. To właśnie jest Zomia.

Według Scotta na Zomię składają się tereny rozciągające się od wietnamskiego Regionu Płaskowyżu Centralnego aż do północno-wschodnich Indii. Zomia obejmowałaby więc części Wietnamu, Kambodży, Laosu, Tajlandii i Birmy oraz cztery chińskie prowincje. Jego propozycja pokrywa się z tą wysuniętą w 2002 roku przez Willema van Schendela, według którego Zomia ma ok. 2,5 mln km kwadratowych, zamieszuje ją 100 milionów ludzi i obejmuje części obszarów sześciu wymienionych przez Scotta państw.
Podczas gdy regiony geograficzne określa się zwykle na podstawie zamieszkujących je narodowości i umów międzynarodowych, Zomię charakteryzuje niezależność od rządów państw narodowych.

W kilku azjatyckich dialektach "zo" oznacza "odległy", "mia" - ludzie

Grupa badaczy na czele ze Scottem uznaje Zomię za teren skupiający dwa rodzaje ludzi. Po pierwsze, zamieszkują ją grupy etniczne od lat osiadłe w górach. Ich styl życia jest postrzegany jako relikt dawnych czasów, kiedy większość ludzi żyła poza państwem, formując własne plemiona i klany. Po drugie uznają, że Zomia jako 'społeczność peryferyjna' powstała poniekąd w reakcji na utworzenie centrów gospodarczych i ośrodków będących pod władzą rządów. Skupia zatem ludzi opuszczających organizujące się politycznie obszary, np. Lahu, Hani, Akha, ludzy przenieśli się z terenów podległych państwowej władzy.

1 2

Zomia Azja