W piątek do Ziemi podleci duża asteroida
Już za 2 dni, w piątek 27 maja w pobliżu Ziemi znajdzie się jedna z największych asteroid asteroid bliskich Ziemi (NEO). Obiekt 1989 JA ma średnicę 1,8 kilometra i przez najbliższe dwa lata będzie największą asteroidą, jaka przeleci w pobliżu naszej planety.
Nie ma jednak najmniejszych powodów do obaw. 1989 JA zbliży się do Ziemi na 0,027 jednostki astronomicznej, zatem znajdzie się w odległości 4 milionów kilometrów od Ziemi. To mniej więcej 10-krotnie większa odległość niż między Ziemią a Księżycem. Jeszcze nigdy 1898 JA nie była tak blisko naszej planety i przez kolejne 172 lata już tak blisko nie podleci. Obecnie asteroida pędzi z prędkością ponad 48 000 km/h. To kilkunastokrotnie szybciej niż pocisk wystrzelony z karabinu.
Ostatni raz do bliskiego spotkania z równie wielką asteroidą doszło 29 kwietnia 2020, kiedy to w odległości 0,042 j.a. (6,3 mln km) przeleciała asteroida 1998 OR. Na następne spotkanie z równie wielkim obiektem co 1898 JA będziemy musieli poczekać do 27 czerwca 2024 roku. Wówczas to odwiedzi nas 2011 UL21. To asteroida o średnicy od 1,8 do 3,9 kilometra, która znajdzie się w odległości 0,44 j.a., czyli 6,6 miliona kilometrów od Ziemi.
W ciągu najbliższych 100 lat w Ziemię nie uderzy żadna asteroida na tyle duża, by mogła spowodować katastrofę na olbrzymią skalę. Jednak agencje kosmiczne różnych krajów już teraz myślą o ewentualnej obronie naszej planety. Asteroidy bliskie Ziemi są katalogowane i monitorowane, opracowywane są różne technologie obrony przed nimi. Niedawno NASA wystrzeliła misję DART (Double Asteroid Redirection Test), której celem jest sprawdzenie możliwości zmiany trasy asteroidy.
Komentarze (12)
thikim, 26 maja 2022, 09:59
"Podleci"?
Na długo zostanie?
Podlecieć oznacza zbliżyć się i zatrzymać.
Może oczywiście też później odlecieć. Tylko co niby miałoby spowodować ten odlot jak już podleci? To by wymagało jakiejś nowej siły.
Mariusz Błoński, 26 maja 2022, 15:10
Nie. Wg Słownika Języka Polskiego PWN podlecieć to "lecąc, zbliżyć się do czegoś, do kogoś" https://sjp.pwn.pl/sjp/podleciec;2502336.html
AlexiaX, 27 maja 2022, 14:22
Czyli podlecieć miałoby być tożsame z przeleceniem tuż obok czegoś, minięciem czegoś w bliskiej odległości podczas lotu? Czy w takim razie analogicznie słowo "podejść" miałoby oznaczać przejście obok czegoś w bliskiej odległości? Jakoś niezbyt mi to pasuje. Dla mnie ta definicja jest niepełna. Osobiście rozumiem podlecenie jako zbliżenie się do czegoś w locie, a następnie zatrzymanie (choćby na ułamek sekundy) albo zmianę kierunku lotu. Inaczej nie byłoby żadnej różnicy pomiędzy podlecieć, a przelecieć tuż obok. Do tego podlatywanie zwykle kojarzy mi się z działaniem zamierzonym. Ciekawa jestem, jak by wypadły wyniki sondażu na ten temat. Czy faktycznie większość Polaków rozumie to tak, jak opisuje słownik, czy tak jak ja albo @thikim. W jaki sposób powstają takie słownikowe definicje?
AlexiaX, 27 maja 2022, 14:52
Tak, ale asteroida po prostu minie Ziemię z bliskiej odległości. Nie zatrzyma się ani nie zmieni kierunku. Czy można to nazwać podlatywaniem? Nie twierdzę, że nie, ale się zdziwiłam, bo ja jednak inaczej rozumiałam ten termin. I jak widać, nie tylko ja. Dlatego zaciekawiło mnie, jak takie słownikowe definicje powstają. Czy bierze się pod uwagę zdanie większości użytkowników języka? I w sumie też ciekawe, skąd biorą się takie różnice w rozumieniu niektórych słów
thikim, 28 maja 2022, 08:03
Tak ale to nie ten problem. Nie tyle błąd znaczenia co użycia słowa.
Podlecenie to rzeczywiście zbliżenie się. I dla tej czynności akcja kończy się na zbliżeniu.
Teraz - można i odlecieć - i wiemy że asteroida odleci.
No ale jeśli coś podleciało to żeby odlecieć musi nastąpić kolejna akcja - zadziałać jakaś siła.
Użycie terminu podleci narzuca to że żeby odlecieć potrzebna będzie jakaś dodatkowa siła.
Może na ludziach będzie to bardziej zrozumiałe.
Antek podleciał do mnie. Czy to uważasz za równoznaczne z Antek przeleciał koło mnie?
Nie. Jedna czynność kończy się na zbliżeniu. Druga trwa aż do oddalenia.
To co zrobi asteroida? Przeleci - nie podleci.
Naprawdę - asteroidy nie podlatują. Znasz kogoś kto wymyślił podlatywanie asteroid?
Podlecieć do asteroidy możesz Ty - rakietą.
Podlecenie kończy się przy zbliżeniu. Przelecenie nie kończy się na zbliżeniu. To po prostu inne słowa, o innym znaczeniu.
I jest jeszcze drugi błąd z podlatywaniem. Podlatywanie generalnie jest używane przy ruchu sterowanym, kontrolowanym. Podlecieć może coś co jest w jakiś sposób kierowane.
Człowiek, samolot. Ale nie kamień. Kamienie nie podlatują. Kamienie mogą przelecieć obok jak je rzucić.
Asteroidy nie podlatują. Podlecieć może człowiek, samolot itd. Asteroida może przelecieć obok.
Mariusz Błoński, 28 maja 2022, 11:11
Jeśli będziesz jechał autostradą i na pasie obok inny samochód będzie jechał z większą od Ciebie prędkością, a mijając Cię niemal się o Ciebie otrze, to powiesz, że "podjechał za blisko" prawda? Mimo, że żadne dodatkowe siły niż wcześniej na niego nie zadziałały. I tak, jak "podjechać" oznacza "jadąc, zbliżyć się", tak "podlecieć" oznacza "lecąc, zbliżyć się", a "podejść" - "idąc, zbliżyć się".
AlexiaX, 28 maja 2022, 12:30
Jeśli ten samochód nie zmienił by kierunku ani prędkości, to ja bym powiedziała, że przejechał zbyt blisko.
Nigdy nie spotkałam się, aby ktoś użył słowa "podszedł" w sytuacji, gdy został z bardzo bliska minięty przez innego przechodnia.
Moje rozumienie słów "zbliżyć się" i "podejść" jest dokładnie takie samo jak użytkownika thikim.
Chyba trzeba przeprowadzić sondaż albo napisać do prof. Miodka
Mariusz Błoński, 28 maja 2022, 13:32
Prof. Miodek wraz z kolegami tworzą słowniki, a w słowniku była podana przeze mnie definicja.
Ależ zajmujący się słownikami językoznawcy to wyklarowali.
AlexiaX, 28 maja 2022, 13:38
@Mariusz Błoński - może nie przewidzieli użycia tego słowa w takim kontekście? Może trudno by było wziąć pod uwagę wszystkie możliwe niuanse przy tworzeniu takich definicji? Jakby się uprzeć, to pewnie znalazłoby się więcej takich przypadków
AlexiaX, 28 maja 2022, 14:19
A może problemem jest definicja samego "zbliżyć się"? Wg słownika:
zbliżyć się — zbliżać się
1. «przysunąć się do kogoś lub czegoś»
https://sjp.pwn.pl/slowniki/zbliżyć.html
Tu też mamy nieścisłość. Mam wrażenie, że po prostu te definicje są bardzo oględne. Czy asteroida mogła się przysunąć do Ziemi? No nie mogła, ale wg tej definicji ktoś zupełnie nie znający języka polskiego mógłby tak napisać, bo z tej definicji nie dowie się, jaka jest różnica pomiędzy "zbliżyć się" a "przysunąć się". Czasami można użyć tych zwrotów zamiennie a czasami nie
thikim, 29 maja 2022, 09:18
Ale to nie jest kwestia definicji. Dwie różne rzeczy pod jakimiś względami różne mogą być tak samo definiowane.
To jest kwestia użycia. Niemowlę to człowiek i człowiek dorosły to człowiek.
I teraz jak napiszesz: niemowlę kierowało samochodem to definicyjnie jest ok. Człowiek kierował samochodem. Ale logicznie jest bardzo nie ok.
Scena rodzajowa: stoi Mariusz nad rzeczką i dwie wersje zdarzeń się dzieją:
1. Podleciał kruk do Mariusza.
2. Przeleciał kruk koło Mariusza.
Widzisz różnicę czy nie?
I dlatego właśnie nie pisze się: ateroida podlatuje. Tak jak i kamień rzucony w Ciebie nie podlatuje tylko Cię uderza jeśli trafi (lub przelatuje jeśli nie trafi lub nie dolatuje jak ktoś za słabo rzuci).
Asteroida przelatuje. Podlecieć może pies, człowiek, samolot, dron (kierowany albo z AI).
Definicje nie wyczerpują ograniczeń na użycie.
wilk, 31 maja 2022, 10:05
Pies to raczej podbiec może, co do człowieka to musiałby być Supermanem
Aczkolwiek faktycznie niezbyt trafne użycie słowa, chociaż kto wie, może to chińska manewrująca asteroida. 