Rozsiewanie alzheimera przez procedury medyczne?

| Medycyna
Patrick Hoesly, CC

W mózgach osób, które zaraziły się chorobą Creutzfeldta-Jakoba (CJD) wskutek terapii skażonym prionami ludzkim hormonem wzrostu, zaobserwowano złogi beta-amyloidu w istocie szarej i ścianach naczyń. Są one charakterystyczne dla choroby Alzheimera (ChA) i towarzyszącej jej angiopatii amyloidowej.

Studium zespołu prof. Johna Collinge'a z Uniwersyteckiego College'u Londyńskiego (UCL), którego wyniki ukazały się w piśmie Nature, sugerują, że beta-amyloid może być potencjalnie przenoszony w trakcie różnych procedur medycznych.

Jedną z jatrogennych dróg przenoszenia chorób prionowych okazało się leczenie zaburzeń wzrostu hormonem wzrostu pozyskanym z przysadki mózgowej zmarłych osób. W Wielkiej Brytanii procedurze tej poddano 1848 pacjentów. Terapię wprowadzono w 1958 r., a jej stosowania zaprzestano w 1985 r. po doniesieniach o jatrogennej CJD (jCJD). Do roku 2000 trzydziestu ośmiu pacjentów zachorowało na jCJD. W 2012 r. wiadomo było o 450 przypadkach jCJD na świecie; były one wynikiem podawania skażonego hormonu wzrostu oraz, w mniejszym stopniu, innych procedur medycznych, np. operacji i przeszczepów.

Collinge i inni badali próbki mózgu 8 Brytyjczyków w wieku 36-51 lat z jatrogenną chorobą Creutzfeldta-Jakoba. Poza chorobą prionową u 6 wykryto złogi beta-amyloidu (w 4 przypadkach zmiany były rozległe), a u 4 pewien stopień angiopatii amyloidowej. Należy pamiętać, że w tej grupie wiekowej są to rzadkie zjawiska, poza tym u żadnego z pacjentów nie wykryto mutacji związanych z chorobą Alzheimera o wczesnym początku.

Nie stwierdzono związanych z neurotoksycznością beta-amyloidu zmian w fosforylacji białka tau, ale niewykluczone, że pełen obraz ChA by się pojawił, gdy pacjenci żyli dłużej.

Później Brytyjczycy zbadali 116 nieleczonych hormonem wzrostu osób z innymi chorobami prionowymi. Nie wykryli zmian betaamyloidowych zarówno u ludzi w tym samym wieku, jak i pacjentów dekadę starszych od 8 zmarłych z pierwszej grupy.

Wyniki sugerują, że pozyskiwany ze zwłok hormon wzrostu zwiększa ryzyko jatrogennych choroby Alzheimera i angiopatii amyloidowej. By lepiej zrozumieć wchodzący w grę mechanizm, konieczne są dalsze badania. Wydaje się jednak, że poza prionami przysadka zawierała "ziarna" beta-amyloidu. Mając to na uwadze, powinno się sprawdzić, czy inne jatrogenne drogi transmisji chorób prionowych, w tym narzędzia chirurgiczne i transfuzje, mają również coś wspólnego z zakażaniem ChA oraz innymi chorobami neurodegeneracyjnymi.

choroba Creutzfeldta-Jakoba jatrogenna priony przysadka hormon wzrostu terapia choroba Alzheimera beta-amyloid angiopatia amyloidowa John Collinge