Białko kontra białka

| Medycyna
Patrick Hoesly, CC

Czynnik transkrypcyjny Nrf2 przywraca prawidłowy poziom neurotoksycznych białek związanych z chorobą Parkinsona (ChP).

Zespół dr. Stevena Finkbeinera z Instytutów Gladstone'a testował Nrf2 na dwóch modelach parkinsona: komórkach z mutacjami w genach kodujących alfa-synukleinę i LRRK2 (kinazę LRRK2, zwaną też dardaryną). Aktywując Nrf2, naukowcy włączali różne mechanizmy, które usuwały bądź neutralizowały nadmiar szkodliwych białek.

Nrf2 koordynuje cały proces ekspresji genowej, ale dotąd nie wiedzieliśmy, jak ważny jest dla regulacji poziomu białek. Nadekspresja tego czynnika w komórkowych modelach ChP dawała niesamowity skutek. Tak naprawdę Nrf2 chroni komórki przed chorobą lepiej niż cokolwiek innego - podkreśla Gaia Skibinski.

Autorzy publikacji z pisma PNAS posłużyli się neuronami szczurzymi i ludzkimi, uzyskanymi z indukowanych komórek pluripotencjalnych. Zaprogramowano je w taki sposób, by zachodziła w nich ekspresja Nrf2 i albo zmutowanej LRRK2, albo alfa-synukleiny. Za pomocą specjalnego mikroskopu znakowano i śledzono poszczególne komórki (monitorowano poziom białek i ogólny stan). W ciągu tygodnia zrobiono liczne zdjęcia.

Okazało się, że w przypadku zmutowanej kinazy Nrf2 doprowadzał do powstawania zbitek, które mogły pozostawać w komórce, nie uszkadzając jej. W przypadku alfa-synukleiny przyspieszał zaś jej rozkład i usuwanie.

Jestem bardzo entuzjastycznie nastawiony do tej strategii leczenia chorób neurodegeneracyjnych. Testowaliśmy Nrf2 na modelach pląsawicy Huntingtona, choroby Parkinsona i stwardnienia zanikowego bocznego i był to czynnik wykazujący najsilniejsze działanie ochronne ze wszystkich odkrytych dotąd rozwiązań. Biorąc pod uwagę stopień i zakres skutków, chcemy lepiej zrozumieć Nrf2 oraz jego rolę w regulacji białek - opowiada Finkbeiner.

Naukowcy podkreślają, że może być trudno opracować terapię celowaną dla Nrf2, bo czynnik bierze udział w wielu procesach komórkowych. Zamiast tego zamierzają zidentyfikować inne elementy szlaku regulacji, które wchodzą w interakcje z Nrf2.

choroba Parkinsona choroby neurodegeneracyjne Nrf2 alfa-synukleina LRRK2 Steven Finkbeiner