Najstarsze skały

Amerykańscy naukowcy ostatecznie potwierdzili, że kryształy cyrkonu znalezione przed 15 laty na zachodzie Australii są najstarszymi znanymi skałami. Ich wiek oceniono na 4,374 miliarda lat. Zdaniem ekspertów oznacza to, że skorupa ziemska formowała się znacznie wcześniej niż dotychczas uważano.

Ta skała jest o 300 milionów lat starsza niż najstarsza znana dotychczas skała. Powstała ona zaledwie 100 milionów lat po tym, jak na Ziemi istniały oceany magmy - mówi profesor John Valley z University of Wisconsin, główny autor badań.

Do szacowania wieku kryształów cyrkonu wykorzystano poprzednio metodę badania radioaktywnego badania rozpadu uranu w ołowiu. Istnieją jednak wątpliwości co do precyzji tej metody. Valley i jego zespół wykorzystali inną metodę, by zweryfikować wcześniejsze badania.

W strukturze kryształów cyrkonu istnieją konkretne miejsca, w których mogą mieścić się tylko atomy o odpowiedniej wielkości i ładunku. W miejscach tych gromadzą się atomy uranu, a nie gromadzą się atomy ołowiu. Obecne tam atomy ołowiu mogą pochodzić wyłącznie z rozpadu uranu. Gdy uran zmienia się w ołów dochodzi do emisji cząstek alfa, które powodują, że atomy ołowiu pochodzące z rozpadu uranu przesuwają się w inne miejsce kryształu, gdzie się gromadzą. Gdy to się stanie, miejsca, z których atomy ołowiu zostały usunięte, wydają się młodsze, a miejsca, w których się gromadzą, wydają się starsze niż w rzeczywistości - informuje profesor Valley.

To właśnie te „wędrujące” atomy ołowiu powodują, że wielu specjalistów poddaje w wątpliwość precyzję metod datowania. Zespół profesora Valleya odkrył jednak, że przesuwanie się atomów nie prowadzi do zmian stosunku izotopów. Ponadto okazało się, że atomy ołowiu przesuwają się na tak niewielką odległość, iż nie wpływa to na pomiary. Zbadaliśmy zarówno obszary ubogie jak i bogate w ołów, mieliśmy więc uśredniony obraz. Okazało się, że jest to prawdziwy stosunek uranu do ołowiu, zatem na tej podstawie można określić prawdziwy wiek - mówi uczony.

Profesor Samuel Bowring z MIT-u zauważa, że potwierdzenie wieku kryształów cyrkonu wskazuje, że woda na Ziemi mogła znajdować się już przed okresem bombardowania naszej planety przez asteroidy. Około 4,5 miliarda lat temu w Ziemię uderzył olbrzymi obiekt, co doprowadziło do powstania Księżyca. Przed około 3,9 miliardami lat nasza planeta była bombardowana przez asteroidy, które mogły przynieść na nią olbrzymie ilości wody. Jednak powstanie cyrkonów w oceanie magmy wskazuje, że woda już wówczas istniała na Ziemi. Nigdy nie dowiemy się, ile tej wody było, jednak najprostszym wyjaśnieniem obecności cyrkonów pochodzących ze skał granitowych jest stwierdzenie, że woda znajdowała się na Ziemi od samego początku - mówi Bowring.

cyrkon skała