Przeciwutleniacze przyspieszają przerzutowanie czerniaka

Przeciwutleniacze sprawiają, że czerniak złośliwy 2-krotnie szybciej tworzy przerzuty - twierdzą naukowcy z Sahlgrenska Academy.

Ustalenia Szwedów stanowią poparcie dla wcześniejszych studiów, które pokazały, że przeciwutleniacze przyspieszają postępy nowotworów płuc.

Prof. Martin Bergö uważa, że osoby z chorobą nowotworową lub znajdujące się w grupie ryzyka powinny unikać suplementów zawierających przeciwutleniacze. Wg niego, ich przyjmowanie może uaktywniać rozwój małych guzów lub zmian przednowotworowych.

W zeszłym roku zespół z Sahlgrenska Academy Uniwersytetu w Göteborgu wykazał, że przeciwutleniacze przyspieszają rozwój nowotworu płuc. U myszy, którym podawano przeciwutleniacze, guzy były większe i 3 razy liczniejsze. Takie gryzonie umierały także 2 razy szybciej. Wyniki potwierdzono w czasie eksperymentów z ludzkimi komórkami raka płuc. Udało się nawet zidentyfikować mechanizm tego zjawiska. Kiedy przeciwutleniacz atakuje reaktywne formy tlenu, dezaktywowane jest białko p53, które ma neutralizujący wpływ na guzy. Pod jego nieobecność guzy rosną szybciej i są bardziej agresywne.

Ze względu na dobrze znany fakt, że wolne rodniki wywołują nowotwory, naukowcy zakładali, że przeciwutleniacze, które je niszczą, chronią przed tymi chorobami. Ponieważ badania Szwedów nad nowotworami płuc podały to w wątpliwość, wzbudziły spore zainteresowanie.

Najnowsze studia nad czerniakiem wykazały, że przeciwutleniacze 2-krotnie przyspieszają jego przerzutowanie.

W odróżnieniu od badań nad nowotworami płuc, nie zaobserwowano wpływu na guz pierwotny, ale przeciwutleniacze zwiększały zdolność komórek guza do metastazji, a to poważniejszy problem, bo [to] przerzuty stanowią przyczynę zgonu. Pierwotny guz nie jest groźny per se i jest zazwyczaj usuwany - wyjaśnia Bergö.

Akademicy przez ok. 80 dni podawali myszom z czerniakiem acetylocysteinę. Okazało się, że w ich przypadku liczba guzów, które rozprzestrzeniły się do węzłów chłonnych, była 2 razy wyższa (w porównaniu do gryzoni niezażywających przeciwutleniacza).

Dodatkowo zespół zauważył, że w hodowlach ludzkich komórek czerniaka, do których dodano acetylocysteinę i witaminę E, zwiększała się zdolność do rozprzestrzeniania.

Rola przeciwutleniaczy w przebiegu chorób nowotworowych ma w przypadku czerniaka szczególne znaczenie. Nie chodzi przy tym wyłącznie o wrażliwość komórek czerniaka na wolne rodniki, ale o fakt, że stykają się one z przeciwutleniaczami o pochodzeniu innym niż dietetyczne. Balsamy, w tym te do opalania, zawierają czasem beta-karoten lub witaminę E. Potencjalnie mogą one wpłynąć na komórki czerniaka złośliwego w ten sam sposób jak suplementy.

Obecnie trwają zresztą badania nad wpływem przeciwutleniaczy z kosmetyków na przebieg czerniaka. Testujemy, czy przeciwutleniacze nałożone u myszy bezpośrednio na komórki czerniaka przyspieszają rozwój nowotworu tak jak ich dietetyczne odpowiedniki.

Bergö podkreśla, że konieczne są dodatkowe badania, które uwzględnią inne rodzaje nowotworów i przeciwutleniaczy.

czerniak złośliwy przerzuty węzły chłonne przeciwutleniacze acetylocysteina witamina E wolne rodniki Martin Bergö