U kaktusów znaleziono najmniejsze liście świata

Zgodnie z wynikami najnowszych badań, kaktusy mają niewielkie liście. Są one tak drobne, że można je uznać za najmniejsze w przyrodzie (International Journal of Plant Sciences). Dzięki temu niespodziewanemu odkryciu można będzie do znanych wcześniej funkcji tych organów rośliny dodać kolejne.

Profesor James Mauseth z Uniwersytetu w Austin wyjaśnia, że liście te najlepiej widać pod mikroskopem. Wyrastają one u podstawy skupisk kolców. Botanik pobrał próbki 147 gatunków kaktusów, większość stanowiły dzikie okazy. Analizę tkanek przeprowadzano pod dużym powiększeniem.

Okazało się, że liście miały bardziej lub mniej normalną morfologię, ale niemal we wszystkich brakowało blaszki (lamina). U nieco ponad połowy występował ksylem (inaczej drewno). U żadnego z badanych gatunków nie znaleziono natomiast łyka.

Wielkość liści wahała się w granicach od 30 do 2310 mikrometrów. Kiedy już wiadomo, że istnieją, czas zadać pytanie z rodzaju jajka i kury. Co było pierwsze: liście czy kolce? Wg Mausetha, kaktusy były kiedyś liściastymi roślinami amerykańskimi, a dopiero potem u wielu gatunków liście przekształciły się w kolce.

Główne funkcje liści to fotosynteza, wymiana gazowa oraz transpiracja (parowanie). Profesor sądzi jednak, że u kaktusów nawet najmniejsze liście są potrzebne do wyznaczenia miejsca, gdzie wyrosną pączki boczne. Pojawiają się one tuż obok miejsca przyczepu liści do głównej łodygi.

Dlatego kaktusy nie mogą całkowicie utracić liści, ponieważ nie byłyby potem w stanie utworzyć pączków albo urosłyby one w niewłaściwym miejscu. Sukulenty te potrafią genetycznie kontrolować wielkość liści, częściowo za pośrednictwem roślinnego hormonu wzrostu auksyny.

kaktusy liście pączki boczne kolce James Mauseth