Kwasy żółciowe matki chronią krwiotwórcze komórki macierzyste w wątrobie płodu

| Zdrowie/uroda
Image from Cell Stem Cell article

Kwasy żółciowe są przekazywane od matki do płodu przez łożysko, by umożliwić dziecku wyprodukowanie komórek macierzystych krwi.

Dotąd naukowcy napotykali na problemy z namnażaniem komórek macierzystych krwi poza organizmem. Sztuczny wzrost prowadzi bowiem do nagromadzenia nieprawidłowych białek w siateczce śródplazmatycznej (ER). Jeśli tzw. stres ER jest silny i przewlekły, może nawet doprowadzić do śmierci komórki.

Kenichi Miharada z Uniwersytetu w Lund wykazał wcześniej, że można zmniejszyć stres retikulum endoplazmatycznego, dodając do hodowli kwasy żółciowe. Syntetyzowane w wątrobie kwasy wspierają produkcję białek w czasie podziału komórki.

W porównaniu do innych prób uzyskania komórek macierzystych do leczenia chorób krwi, ta metoda jest bezpieczniejsza i szybsza, ponieważ nie wymaga stosowania sztucznych związków lub modyfikacji genetycznych. Wystarczy substancja naturalnie występująca w organizmie.

W dorosłym organizmie kwasy żółciowe wspomagają trawienie. Badania na ciężarnych myszach wykazały jednak, że w płodach także występują duże ich ilości. Płody wytwarzają na własną rękę trochę kwasów żółciowych, ale my mówimy o o wiele większych ilościach. Wydaje się, że kwas żółciowy jest wytwarzany przez matkę, a następnie transferowany do płodu via łożysko.

By uniknąć cytotoksyczności, podczas przechodzenia przez łożysko kwasy są oczyszczane. Dzięki temu do płodu docierają tylko te nieszkodliwe.

Szwedzi podkreślają, że wcześniej było wiadomo, że płód wytwarza kwasy żółciowe, pozostawało jednak pytanie po co. Miharada odkrył, że kwas żółciowy wspiera produkcję hematopoetycznych (krwiotwórczych) komórek macierzystych przez jego wątrobę. Wkład ze strony matki umożliwia prawidłowy rozwój płodu.

Autorzy publikacji z pisma Cell Stem Cell ujawniają, że kwas taurocholowy, główny kwas żółciowy w wątrobie płodu, wspiera wzrost KKM w warunkach in vitro, hamując agregację białek. In vivo zmniejszenie poziomu kwasów żółciowych prowadzi zaś do nasilenia stresu ER, akumulacji zagregowanych protein oraz znaczącego spadku liczebności krwiotwórczych komórek macierzystych w wątrobie płodu.

Nasza hipoteza jest taka, że skutkiem uszkodzenia łożyska, które z różnych przyczyn nie może transportować kwasów żółciowych, może być białaczka lub inne choroby krwi na późniejszych etapach życia. Będziemy kontynuować badania, by to sprawdzić.

kwasy żółciowe matka dziecko transport łożysko komórki macierzyste krwi Kenichi Miharada