Twórcze jedzenia gięcie

| Ciekawostki
Michael Indresano Photography

Naukowcy z MIT-u opracowali makaron zmieniający kształt w kontakcie z wodą. Dzięki arkuszom żelatyny lub skrobi płaty makaronu zwijają się w znane kształty, np. świderki.

Amerykanie podkreślają, że jadalne filmy można zaprojektować także w taki sposób, by przyjmowały inne złożone formy, w tym kwiatów. Ciekawym pomysłem są dyski, które na wzór cannolo owijają się wokół kulek kawioru albo spaghetti, które po wrzuceniu do gorącego rosołu rozpada się na krótsze nitki.

Zespół zaprezentował swoje dokonania na tegorocznej konferencji Towarzystwa Maszyn Obliczeniowych. Amerykanie wyjaśniają, że ich rozwiązania mają nie tylko kulinarną wartość. Wskazują m.in. na oszczędności przy transporcie, ponieważ jadalne arkusze można by układać w stosach, a ostateczna forma byłaby osiągana dopiero w garnku konsumenta.

Przeprowadziliśmy trochę obliczeń, np. dla makaronu, i wyszło nam, że nawet jeśli idealnie się go zapakuje, nadal ok. 67% objętości stanowi powietrze. Pomyśleliśmy, że być może w przyszłości nasze zmieniające kształt produkty spożywcze dałoby się płasko zapakować, pomagając oszczędzić miejsce - opowiada Wen Wang.

Wang i Lining Yao badają reakcje różnych materiałów na wilgoć. Pracują głównie z bakterią, która zmienia kształt, rozszerzając się i kurcząc pod wpływem wilgoci. Co ciekawe, ta sama bakteria Bacillus subtilis jest wykorzystywana do fermentacji soi na japońską potrawę nattō.

Duet zaczął się więc zastanawiać, czy można zaprojektować inne materiały, które zmienią kształt po wystawieniu na oddziaływanie wody. Nic więc dziwnego, że początkowo panie zainteresowały się żelatyną, która rozszerza się w różnym stopniu w zależności od gęstości.

Naukowcy szukali sposobów na kontrolowanie, gdzie i jak mocno struktura się wygina, tak by z arkuszy żelatyny uzyskiwać rozmaite kształty 3D. Ostatecznie zdecydowali się na nadrukowywanie na warstwie żelatyny pasów z jadalnej celulozy. Pasy celulozowe wchłaniają mało wilgoci i mogą działać jako bariera wodna, kontrolująca, z jaką ilością wody zetknie się warstwa żelatynowa. Nadrukowując określone wzory z celulozy, można kontrolować reakcję struktury na wodę, a więc i uzyskiwany ostatecznie kształt (ogólna geometrię).

Ponieważ Wang i Yao chciały wiedzieć, jak ich rozwiązania sprawdzą się w kuchni, skontaktowały się z szefem kuchni bostońskiej restauracji. Efektem ich współpracy są żelatynowe dyski z planktonem i sepią, które owijały się wokół nadzienia z kawioru oraz pasy przypominające fettuccini, w których wykorzystano dwa rodzaje żelatyny z różnymi temperaturami rozpuszczania (dzięki temu makaron rozpada się na krótsze kawałki). Miały świetną teksturę i smakowały naprawdę dobrze - opowiada Yao.

Panie sporządziły bazę danych, w której odnotowywały zastosowane wzorce nadruku celulozy, uzyskaną geometrię, a także właściwości mechaniczne struktury, w tym jej wytrzymałość. Na tej podstawie powstały modele obliczeniowe transformacji materiału, które stanowią bazę online'owego interfejsu pozwalającego użytkownikowi zaprojektować własne jadalne, zmieniające kształt struktury.

Zespół pracował z laboratoryjną drukarką 3D, ale podobne efekty można ponoć uzyskać za pomocą druku sitowego.

makaron celuloza żelatyna drukarka 3D kształty transport woda Wen Wang Lining Yao