Ludzki mózg wyczuwa pole magnetyczne?
Wiele gatunków zwierząt wyczuwa pole magnetyczne Ziemi i korzysta z niego przy przemieszczaniu się. Czują je ptaki, pszczoły, ryby czy wilki. Okazuje się, że mogą je wyczuwać również ludzie. Joseph Kirschvink z Caltechu (California Institute of Technology) i jego koledzy odkryli, że zmiana kierunku pobliskiego pola magnetycznego powoduje czasowe zmiany w aktywności ludzkiego mózgu.
Uczestnicy badań siedzieli w ciemnym pokoju, aktywność ich mózgów była rejestrowana za pomocą EEG. W pokoju znajdowały się też elektromagnesy, za pomocą których generowano pole magnetyczne. Jego zmiany odpowiadały zmianom, jakie zachodzą, gdy przemieszczamy się po ziemi.
Kierunek i intensywność ziemskiego pola magnetycznego zmieniają się w zależności od położenia geograficznego. Na przykład na biegunie północnym pole magnetyczne skierowane jest pionowo w dół. Na całej półkuli północnej zawsze pole magnetyczne jest tak właśnie skierowane.
Naukowcy mierzyli fale alfa na 100 milisekund przed i po zmianie pola magnetycznego. Okazało się, że u niektórych ludzi dochodziło do spadku amplitudy fal alfa gdy poddawano ich działaniu fal skierowanych w dół, obracających się w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Gdy fale obracały się w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, zmiany w falach mózgowych nie zachodziły. Naukowcy nie potrafili tego wyjaśnić. Gdy kierunek pola magnetycznego był zwrócony w górę, zmiany w mózgach ogóle nie zachodziły. Uczeni spekulują, że w tym przypadku może być to kwestia dostosowania mózgu do życia na półkuli północnej. Ciekawe, czy hipotezę tę udało by się potwierdzić za pomocą eksperymentów na półkuli południowej, zastanawia się Isaac Hilburn, członek zespołu badawczego.
Badania nad magnetorecepcją u zwierząt trwają od dawna, a najsilniejszym dowodem na istnienie tego zjawiska jest zmiana kierunku przemieszczania się zwierząt w reakcji na zmianę pola magnetycznego.
Naukowcy, którzy nie brali udziału w eksperymencie, ostrożnie podchodzą do uzyskanych wyników. Podkreślają, że badania trzeba jeszcze powtórzyć oraz że reakcja mózgu nie musi mieć nic wspólnego z orientacją w przestrzeni. Ponadto, jak podkreślają, EEG mógł mimo wszystko wyłapać zakłócenia z otoczenia, ponadto zapisy te trudno jest interpretować.
Jeśli jednak okaże się, że ludzkie mózgi rzeczywiście reagują na zmiany pola magnetycznego, niewykluczone, że magnetorecepcja odgrywała rolę w życiu społeczeństwo łowiecko-zbierackich.
Komentarze (4)
Ksen, 19 marca 2019, 23:28
Niestety większość badań dotyczących zachowania się człowieka w warunkach braku widoczności wskazuje, że zagubiony zatacza we mgle większe lub mniejsze koło, co wiąże się z różnicą w dominacji lewej/prawej nogi.
Tomasz Winter, 19 marca 2019, 23:32
Urodziłem się i mieszkam w dość nietypowym miejscu, nazywanym w starych opracowaniach niemieckich "anomalią magnetyczną" To obszar jednej górskiej doliny. Czym objawia się anomalia? Ano tym że wskazania kompasu są w niej przypadkowe. Czym poskutkowało mieszkanie przez wiele lat w tej dolinie? Tym że jestem bardzo czuły na pole magnetyczne które spotykam poza doliną. Powoduje to że muszę spać z głową na południe (przyzwyczajenie, kilkadziesiąt lat)) i gdy śpię poza doliną to zazwyczaj po prostu przestawiam łóżko. Drugą ciekawą własnością jest to że potrafię ustawić antenę satelitarną np. na konkretnego satelitę bez żadnych przyrządów i pomiarów. Ponieważ przez jakiś czas zajmowałem się montażem anten satelitarnych to na pytanie klientów dlaczego dokręcam "na maksa" antenę skoro jeszcze kabla nie podłączyłem, ani miernika sygnału odpowiadałem że: widzę satelity :) Wiele razy testowałem tą umiejętność z kolegami, przypadkowymi znajomymi i skuteczność bardzo dokładnego określania kierunków geograficznych zawsze była prawie 100%. Nawet w sztolniach pod ziemią (chociaż w tym przypadku trudniej to zweryfikować), a na pewno np. w piwnicach. Czy do czegoś jeszcze jest to przydatne? Np. do turystyki/topografii, do poruszania się w obcym mieście. Wraz z ekipą motocyklistów enduro zawsze robię za GPS'a
Macie więc przykład jak "uczulić" mózg człowieka na działanie pola magnetycznego. Wymaga to urodzenia się u mieszkania poza polem magnetycznym np. w dolinie w której z powodu budowy geologicznej i złóż metali występuje korzystna, redukująca typowe pole magnetyczne konfiguracja.
Oczywiście nie mam zamiaru być królikiem doświadczalnym więc nie powiem gdzie jest ta dolina i kim jestem.
Delor, 23 marca 2019, 12:34
Za siedmioma górami, ...
Tomasz Winter, 21 kwietnia 2019, 01:25
Blisko strzeliłeś. Na olbrzymiej, niebotycznie stromej granitowej górze, stał nigdy nie zdobyty zamek, nad doliną szybowały Bieliki porywając mieszkańcom ... koty i foxteriery. To dokładnie tam
Aby Cię naprowadzić: dolina ta w środkowej części nigdy nie znajdowała się pod lodem (ostatnie zlodowacenia).