Rozpowszechnione chemikalia zwiększają ryzyko nowotworów

| Medycyna
UC San Diego School of Medicine

Rozpowszechnione w środowisku związki chemiczne, które są uznawane za bezpieczne w niewielkich dawkach, mogą zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworów. Do takich wniosków doszła grupa 200 naukowców z 28 krajów. Uczeni prowadzili przez trzy lata badania nad 85 popularnymi związkami chemicznymi, które nie są uznawane za rakotwórcze. Naukowcy porównali mechanizmy działania tych związków ze znanymi mechanizmami rozwoju nowotworu czy modelami pozwalającymi przewidzieć ryzyko wystąpienia choroby.

Wśród zbadanych środków chemicznych znalazł się niezwykle rozpowszechniony bisfenol A stosowany np. w plastikowych opakowaniach na żywność, rotenon, insektycyd o szerokim spektrum działania, znany herbicyt parakwat czy używany w mydłach i kosmetykach triklosan.

Zespół naukowy stwierdził, że 50 z 85 badanych środków zaburza funkcjonowanie komórek w sposób, o którym wiadomo, iz jest skorelowany z wczesnym rozwojem nowotworu. Do zaburzeń dochodziło przy kontakcie z niewielkimi, uważanymi za bezpieczne, stężeniami.

Nasze badania sugerują również, że dochodzi do synergii, przez co, zwiększa się ryzyko rozwoju nowotworu. Na przykład EDTA, kwas wersenowy, używany w przemyśle i medycynie zaburza zdolność organizmu do naprawy uszkodzonych genów. Sam EDTA nie powoduje żadnych mutacji, jeśli jednak jednocześnie jesteśmy wystawieni na działanie substancji mutagennej, to obecność EDTA potęguje jej niekorzystne oddziaływanie, gdyż przeszkadza w naprawie DNA, a jest to główny mechanizm obrony przed nowotworami - mówi profesor William Bisson, który stał na czele zespoły naukowego.

Profesor Bisson, ekspert w dziedzinie obliczeniowej genomiki chemicznej, mówi, że dotychczas przy ocenie czynników ryzyka brano pod uwagę jeden związek chemiczny i jeden sposób działania, a to może prowadzić do niedoszacowania ryzyka. Podczas najnowszych badań brano pod uwagę wiele niezależnych procesów molekularnych uruchamianych przez niskie stężenia związków chemicznych. „Nowotwory to królowie chorób. Rozwijają się w bardzo złożonym, wielostopniowym procesie i w większości przypadków charakteryzuje je długi okres utajenia. Musimy wziąć się za nie w taki sposób, który uwzględnia całą złożoność ich rozwoju” - mówi Bisson.

Badania zostały przeprowadzone w ramach Halifax Project finansowanego przez kanadyjską organizację non-profit Getting to Know Cancer. Organizacja ta finansuje badania, które zwiększają naszą wiedzę na temat związku nowotworów z czynnikami środowiskowymi.

nowotwór związek chemiczny synergia