Politechnika Łódzka: od surowca odpadowego do jadalnego opakowania

Badaczki z Politechniki Łódzkiej (PŁ) opracowały nowatorskie opakowania z odpadów roślinnych. Jak podkreślają mgr inż. Joanna Grzelczyk, dr inż. Joanna Oracz i dr inż. Ilona Gałązka-Czarnecka, zastosowane metody wytwarzania i opracowane receptury zakładają stosowanie tylko surowców naturalnych, bez użycia związków chemicznych.

Odpady roślinne z przetwórstwa spożywczego są niewystarczająco zagospodarowane. Problemem jest też marnowanie żywności i rosnąca liczba zużytych opakowań i naczyń jednorazowych z tworzyw sztucznych. Mając to na uwadze, specjalistki z PŁ postanowiły wdrożyć produkt, który bazowałby na poprodukcyjnych wytłokach roślinnych. Pomysł zgłoszono do ochrony patentowej. Bierze on również udział w konkursie "Mam pomysł na startup" (jego organizatorem jest Urząd Miasta Łodzi).

Metody zagospodarowania surowców odpadowych

Rocznie na świecie powstaje ponad 88 mln ton odpadów żywnościowych, w Polsce aż 9 mln ton. Ok. 39 proc. tych odpadów wytwarzają zakłady rolno-spożywcze. Nic więc dziwnego, że badacze szukają pomysłów na ich zagospodarowanie.
Odpady z przemysłu olejarskiego lub owocowo-warzywnego można spożytkować na biomasę czy paszę dla zwierząt. Nie daje to jednak zadowalających rezultatów i sporo firm nadal zmaga się z dużą ilością niezagospodarowanych surowców odpadowych.

Innym sposobem na zagospodarowanie roślinnych produktów ubocznych jest odzyskiwanie związków bioaktywnych i wykorzystanie ich w produkcji nutraceutyków, żywności funkcjonalnej czy wzbogaconej. Niestety, jak wyjaśniono w komunikacie prasowym uczelni, większość odpadów z przemysłu rolno-spożywczego nie może być w ten sposób przetwarzana. Ponadto po wydobyciu związków bioaktywnych nadal pozostają duże ilości odpadów.

Tworzywa biodegradowalne

Wzrost ekologicznej świadomości społeczeństwa doprowadził do intensywnego rozwoju sektora biodegradowalnych tworzyw sztucznych. Obecnie z różnego typu polimerów biodegradowalnych produkowane są opakowania wielokrotnego użytku i naczynia jednorazowe. Tworzywa biodegradowalne mogą być wytwarzane z surowców odnawialnych lub nieodnawialnych (m.in. petrochemicznych). Niestety, producenci nadal decydują się na wybór surowców nieodnawialnych - pisze rzeczniczka PŁ dr inż. Ewa Chojnacka.

Warto dodać, że większość tworzyw biodegradowalnych zawiera polimery naturalne i syntetyczne. By uzyskać polimery biodegradowalne, stosuje się niekiedy związki, które nie są przyjazne dla środowiska. Taka produkcja przynosi również wysoką emisją dwutlenku węgla do atmosfery.

Metoda z PŁ

Nasz zespół opracował technologię otrzymywania opakowań z odpadów roślinnych, a nie z surowców pierwotnie przeznaczonych przede wszystkim do konsumpcji [np. zbóż], aby nie zabierać przyszłym pokoleniom surowca produkcyjnego, żywieniowego – zaznacza dr inż. Gałązka-Czarnecka. Opracowana technologia zakłada wykorzystanie w produkcji opakowań i naczyń jednorazowych nawet 65-90 proc. różnych roślinnych odpadów produkcyjnych. Zastosowane metody wytwarzania i opracowane receptury zakładają stosowanie tylko surowców naturalnych, bez użycia związków chemicznych. Wprowadzenie tych rozwiązań pozwoliło na zaprojektowanie innowacyjnego opakowania.

Opakowania wytwarzane z różnych produktów roślinnych odpadowych z branży owocowo-warzywnej są przede wszystkim dedykowane do pakowania 1) produktów sypkich (np. cukru, zbóż, orzeszków), 2) o konsystencji stałej (np. owoców, warzyw, ale także produktów gastronomicznych) oraz 3) o konsystencji dressingu (np. sosów).

Jest duże zainteresowanie wprowadzeniem opakowań na rynek. Obecnie trwają rozmowy z potencjalnymi inwestorami i zainteresowanymi przedsiębiorcami.

odpady roślinne roślinne produkty uboczne przemysł spożywczy opakowania naczynia jednorazowe Joanna Grzelczyk Joanna Oracz Ilona Gałązka-Czarnecka