Dlaczego ośmiornice nie związują się w supeł?
Ramiona ośmiornic są wyposażone w przyssawki, które czepiają się wszystkiego poza ramionami samej ośmiornicy. Badacze z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie odkryli, że dzieje się tak dzięki zapobiegającej przywieraniu substancji wytwarzanej przez skórę.
Jesteśmy zdumieni, że nikt przed nami nie zauważył tego silnego i łatwego do wykrycia fenomenu. Zaskoczyło nas, w jak prosty i błyskotliwy sposób ośmiornica rozwiązała ten potencjalnie bardzo złożony problem - podkreśla Guy Levy.
Mózgi ośmiornic nie wiedzą, gdzie dokładnie znajdują się ramiona. Dla kontrastu ludzie nie muszą się przejmować możliwością splątania, bo liczbę pozycji ogranicza dość sztywny kościec. Nasz system kontroli motorycznej bazuje na stosunkowo stabilnej reprezentacji układu motorycznego i czuciowego - mapach z koordynatami części ciała - wyjaśnia Binyamin Hochner.
Trudno sobie wyobrazić, by coś takiego sprawdziło się w mózgach ośmiornic, ponieważ długie i niezwykle giętkie ramiona mogą przybrać nieskończoną liczbę pozycji. Posługiwanie się mapami byłoby zatem wyjątkowo skomplikowane albo wręcz niemożliwe.
Gdy eksperymenty potwierdziły, że ośmiornice nie wiedzą dokładnie, gdzie znajdują się ramiona, zrodziło się pytanie, dlaczego nie zawiązują się w supły? Izraelczycy zaczęli więc obserwować amputowane ramiona, które ruszają się przez godzinę od odcięcia. Okazało się, że nigdy nie uczepiały się one skóry, ale zjawisko to zanikało po jej usunięciu. Ramiona nie przywierały też do powleczonych skórą szalek Petriego i przywierały słabiej do naczyń pokrytych ekstraktem ze skóry ośmiornicy.
Jak dotąd nasze rezultaty pokazują [...], że skóra ośmiornicy zapobiega odruchowemu przyczepianiu się ramion do siebie lub innych ramion. Wszystko wskazuje więc na to, że w hamowaniu przywierania pośredniczy specyficzny sygnał chemiczny w skórze. Na razie nie udało się go jeszcze zidentyfikować.
Gdy jest to wskazane bądź wygodne, żywe ośmiornice mogą wyłączyć opisany mechanizm. Czasem chwytają one amputowane ramiona i wydają się to robić częściej, gdy wcześniej nie należały do nich.
Izraelczycy mają nadzieję, że ich odkrycia pomogą w rozwijaniu inspirowanych naturą robotów.
Komentarze (2)
Astroboy, 20 maja 2014, 15:23
Bardzo to radosny eksperyment. Musiał chyba dostarczyć badaczom wiele radości. Zwłaszcza w zestawieniu z:
Czy po tej radości podawano smażone na tłuszczu ramiona ośmiornic? No i ciekaw jestem, czy ojciec któregoś z autorów nie był przypadkiem inżynierem i właścicielem odlewni....
gooostaw, 21 maja 2014, 10:15
Też się wzdrygnąłem czytając to. Myślę że można było dojść do identycznych wniosków metodologią nie polegającą na odcinaniu ramion ośmiornicom, które są na tyle rozwiniętymi zwierzętami że nie powinno się w mojej opinii eksperymentować na nich w ten sposób.