Tańczące z kompasem

Skarabeusze (Scarabaeus nigroaeneus) wykonują taniec na utoczonej z gnoju kulce, by zorientować się w terenie i odejść prostą drogą od kupki łajna, przy której konkurencja jest najsilniejsza.

Naukowcy ze Szwecji i RPA, którzy pracowali pod przewodnictwem Emily Baird z Uniwersytetu w Lund, badali okoliczności, w jakich występuje taniec. Odkryli, że chrząszcze tańczą, nim odejdą od kupki gnoju, gdy natrafią na przeszkodę albo utracą kontrolę nad kulką. Oznacza to, że wspinanie się na nią i obracanie wokół jej pionowej osi jest kluczowe dla podtrzymania ruchu w linii prostej. Biolodzy sądzą, że podrygując, skarabeusz utrwala sobie wskazania kompasu astronomicznego, a konkretnie słonecznego. Mamy więc do czynienia z pośredniczonym wzrokowo mechanizmem, który pozwala rozpocząć kierowanie kulką oraz w razie jakichkolwiek trudności podtrzymać obrany na wstępie tor.

Świeże odchody wabią dużo chrząszczy, dlatego z punktu widzenia jednostki konieczne jest unikanie innych, którzy mogliby chcieć ukraść cenną kulkę. W tym celu skarabeusze odciągają kulkę od kupki gnoju najskuteczniej, jak się da, czyli po linii prostej.

Biolodzy ustalili to wszystko w serii eksperymentów, które miały pomieszać skarabeuszom szyki. Kierowali je półokrągłym korytarzem czy używali zmieniającego położenie słońca lustra.

Baird dodaje, że taniec występuje także u mrówek, które przed odejściem od gniazda obracają sie, by zapamiętać charakterystyczne cechy krajobrazu.

skarabeusz taniec kulka gnój Scarabaeus nigroaeneus kompas astronomiczny trasa Emily Baird