Szympansy lepsze od ludzi

| Nauki przyrodnicze
Steve Snodgrass, CC

Japońscy i amerykańscy badacze dowiedli, że szympansy są lepsze od ludzi w podejmowaniu strategicznych decyzji w sytuacjach konfliktowych. Zwierzęta osiągnęły równowagę Nasha, czyli sytuacji, w której strategia każdego z graczy jest optymalna.

W badaniu przeprowadzonym w Instytucie Badań nad Naczelnymi Uniwersytetu w Kioto wzięła udział para szympansów. Zwierzęta, które nie mogły się komunikować, grały jednocześnie w prostą grę. Polegała ona na wskazaniu jednego z dwóch wyświetlonych na ekranie kwadratów. Jeden z szympansów otrzymywał jabłka, gdy wskazał ten sam kwadrat, co drugie zwierzę. Drugi z nich był nagradzany, gdy wskazał inny kwadrat. Oba zwierzęta wiedziały też, jaki był poprzedni wybór współgracza. Były o tym informowane za pomocą migającego kwadratu.

Z tą samą grą zmierzli się studenci z Kioto oraz mieszkańcy wioski z Zachodniej Afryki. Ludzie w nagrodę otrzymywali pieniądze. Jako, że szympansy nie zdawały sobie sprawy, jakie jest zadanie drugiego z graczy, kiedy otrzymuje on nagrodę, również i ludziom tego nie powiedziano.

Badania wykazały, że szympansy błyskawicznie osiągnęły równowagę Nasha, maksymalizując otrzymywane nagrody i szybko zmieniały swoje zachowanie, gdy partner też je zmienił. Tymczasem ludzie nie tylko pozostali w tyle za szympansami, ale znacznie dłużej uczyli się odpowiedniej strategii.

Naukowcy spekulują, że sukces szympansów mógł wynikać z faktu, że mają one – co wcześniej udowodniono – lepszą pamięć krótkotrwałą od ludzi i lepiej rozpoznają wzorce. „Gry to matematyczne odzwierciedlenie występującej w przyrodzie sytuacji akcja-reakcja”. Uczeni nie wykluczyli też, że szympansom przewagę dał ich instynkt, który skłania zwierzęta do konkurencji. Bardziej nastawieni na współpracę ludzie mogli sobie nie radzić tak dobrze z zadaniem. „Eksperymenty wykazały, że szympansy są lepsze w zadaniach związanych z konkurowaniem niż ze współpracą” - przypominają naukowcy.

szympans człowiek gra teoria gier równowaga Nasha