Złota folia z wytłoczonymi figurkami wciąż stanowi zagadkę dla archeologów

| Humanistyka
Björn Falkevik

Profesor Uniwersytetu Łódzkiego, Martin Rundkvist informuje o znalezieniu w Szwecji zwiniętych kawałków złotej folii, na których – po rozwinięciu przez specjalistę – ukazały się wytłoczone figurki obejmujących się ludzi. Zabytki, których wiek oszacowano na 1300 lat, zostały znalezione w wielkim holu na wzgórku platformowym w miejscowości Aska.

Rundkvist et al.

W sumie znaleziono 52 fragmenty złotej folii. Oceniamy, że mamy tutaj 22 przedstawienia figuratywne. Dokładna ich liczba nie jest znana, gdyż większość jest we fragmentach i nie mamy całkowitej pewności, które fragmenty stanowią całość.[...] 15 figurek zachowało się w całej wysokości, czytamy w opublikowanym artykule.

Większość fragmentów folii była zawinięta. Dlatego też naukowcy zwrócili się o pomoc do złotnika Eddiego Herlina, by je rozwinął nie uszkadzając.

Wszystkie figurki przedstawiają obejmujące się pary. Według ekspertów – Axela Lofvinga i Margrethe Watt – większość z nich wykonano z nieznanej wcześniej matrycy. Są jednak dwa wyjątki. Folia GG5+GG8 jest identyczna z figurką znalezioną w Borg na północy Norwegii, a GG7 jest identyczna z figurką z Bodaviken-Svintuna z Östergötland. Część figurek w Aska jest identyczna, stwierdza profesor Rundkvist. Są one też podobne, ale nie identyczne z figurkami znajdowanymi w innych miejscach. W Aska znaleziono też fragment srebrnej folii, jednak jest on zbyt mały, by określić, jaki motyw się na nim znajduje.

Profesor Rundkvist mówi, że w wielu miejscach w Szwecji znajdowana jest złota folia z wytłoczonymi na niej figurkami. Nie wiadomo jednak, co one przedstawiają. Brak jest bowiem świadectw pisanych na ich temat. Zwykle w jednym miejscu znajduje się wiele takich zabytków, co wskazuje, że zostały przyniesione przez gości z wielu różnych miejsc. Zwykle znajduje się je w dołkach posłupkowych lub obok nich w dużych salach, gdzie odbywały się biesiady. Prawdopodobnie były przyklejone do słupów wspierających dach budowli i mocujących tron lokalnego władcy, wyjaśnia Rundkvist.

Figurki mogą przedstawiać obejmującego się boga i boginię, a ich celem mogło być podkreślenie boskiego pochodzenia władcy. Mogą być też przedstawieniami królewskiej czy książęcej młodej pary, której wesele świętowano.

Badana przez Rundkvista wielka sala oraz wzgórek platformowy zostały zbudowane pomiędzy rokiem 650 a 680. Wyraźnie też widać, że sala została celowo rozebrana, stało się to około roku 940.

złota folia figurki Szwecja