Spór o kości

| Humanistyka
zqvol, CC

Hilke Thur, archeolog z Austriackiej Akademii Nauk, twierdzi, że kości znalezione w 1926 r. w Efezie należą do zamordowanej siostry Kleopatry Arsinoe IV. Inni specjaliści mają wątpliwości, podkreślając, że zgromadzono jedynie poszlakowy materiał.

Po śmierci Ptolemeusza XII Auletesa Kleopatra VII poślubiła swego brata Ptolemeusza XIII. Przez intrygi dworskie musiała jednak opuścić Egipt. Zbiegłej monarchini udało się zdobyć poparcie Cezara, lecz siostra opowiedziała się za drugą stroną konfliktu. Gdy Rzym wygrał wojnę aleksandryjską, Arsinoe pozwolono schronić się w świątyni Artemidy w Efezie. Ponieważ Kleopatra VII postrzegała ją jako zagrożenie, w 41 r. p.n.e. zleciła jej zamordowanie.

W 1904 r. rozpoczęły się wykopaliska Oktagonu w Efezie. W 1926 r. odkryto tu grobowiec ze szczątkami młodej kobiety. Thur twierdzi, że wiek pochówku wskazujący na drugą połowę I w. p.n.e. oraz jego uprzywilejowana lokalizacja w obrębie miasta sugerują, że złożono tu Arsinoe. Austriaczka próbuje też przekonywać, że ośmiokątna forma budowli nawiązuje do konstrukcji centralnej części latarni morskiej na Faros.

W starożytności zwykłych ludzi nie chowano w obrębie miasta. Wśród uprzywilejowanych [...] znajdowali się arystokraci i szczególnie zasłużeni obywatele.

Choć czaszka domniemanej Arsinoe zaginęła w czasie II wojny światowej, przeszukując 2 nisze komory grobowej, w 1985 r. Thur znalazła resztę kości. Badania ujawniły, że należały one do dziewczyny w wieku 15-16 lat. Dla wielu specjalistów informacja ta miała decydujące znaczenie. Jak bowiem zakładać, że to Arsinoe, skoro wiadomo, że odegrała ona znaczącą rolę w konflikcie międzypaństwowym, a trudno uwierzyć w tak duże wpływy tak młodej osoby.

Ze względu na gromadzone latami zanieczyszczenia testy genetyczne dały niejednoznaczne rezultaty. By rozstrzygnąć, do kogo należały kości, pozostaje zatem czekać na rozwój bardziej zaawansowanych metod analitycznych. Pierwszego marca niezrażona krytyką Thur wygłosi wykład w Muzeum Historii Północnej Karoliny w Raleigh.

Arsinoe IV Kleopatra VII Efez Oktagon kości Hilke Thur