Zmiana morfologiczna w odpowiedzi na zmianę klimatu

Zmiany klimatyczne przyczyniły się do zmian morfologicznych u co najmniej jednego podgatunku roślin z południa Azji. Naukowcy odkryli, że liście Dodonaea viscosa angustissima uległy w ciągu ostatnich 127 lat zwężeniu o 2 milimetry, czyli o 40%.

Dotychczas dokumentowano zmiany zasięgu gatunków czy zmiany naturalnych cykli, takich jak kwitnienie czy migracje, które są odpowiedzią na zmieniający się klimat. Teraz po raz pierwszy udokumentowano zmiany morfologiczne.

W latach 1950-2005 średnie maksimum temperatury w Azji Południowej wzrosło o 1,2 stopnia Celsjusza. Miały tez miejsce niezwykle ciężkie susze.

Greg Guerin z University of Adelaide wraz z kolegami zbadał populacje Didonaea viscosa żyjące na przestrzeni 600 kilometrów szerokości geograficznej i 1 kilometra wysokości. Odkryli, że im bliżej równika żyje roślina, tym węższe ma liście. Analiza eksponatów z 225 herbariów - część z nich powstała w latach 80. XIX wieku - wykazała, że liście zwężają się też z czasem. Rośliny zamieszkujące bliżej ciepłych i suchych regionów często mają węższe liście, by chronić się przed utratą wody.

Tempo zwężania się liści zdziwiło naukowców. Przed badaniami sądziłem, że rośliny nie miały wystarczająco czasu, by doszło do takich zmian - mówi Guerin. Zdaniem współautora badań, Andrew Lowe’a,  tak szybka reakcja na zmiany klimatu to dobra wiadomość dla Dodonaea viscosa subs. angustissima. Pokazuje ona, że gatunek potrafi się dostosować.

Naukowcy nie przeprowadzili jeszcze badań genetycznych, nie wiedzą zatem, czy doszło do zmiany genomu, czy też zmiany zaszły dzięki naturalnej plastyczności liści.

David Grrenwood z kanadyjskiego Brandon University zauważa, że badania nie odpowiadają na wszystkie pytania. Australijscy uczeni nie analizowali bowiem zmian w aparatach szparkowych. Ich liczba decyduje o tym, czy roślina przetrwa w bardziej suchym klimacie. Jest ona uzależniona od wielkości liści.

Guerin i jego koledzy mają zamiar zbadać i ten aspekt.