Ryzyko w himalaizmie zależy od typu społeczeństwa
Amerykańsko-francuski zespół naukowy odkrył, że istnieje korelacja pomiędzy odsetkiem udanych wypraw himalaicznych, przypadkami śmierci w górach, a typem społeczeństwa, w jakim żyją wspinacze. Wyprawy, w których biorą udział przedstawiciele społeczeństw silnie ceniących hierarchię, częściej odnoszą sukces, ale i częściej dochodzi tam do przypadków śmierci niż w przypadku wypraw organizowanych przez przedstawicieli społeczeństw przywiązujących mniejszą wagę do hierarchii.
Eric Anicih, Roderick Swaab i Adam Galinsky skorzystali z wcześniejszych badań, podczas których utworzono ranking krajów pod względem przywiązania społeczeństwa do hierarchii i posłuszeństwa autorytetowi. Chcieli sprawdzić, czy istniej związek pomiędzy sukcesami i wypadkami w himalaizmie (lub innych ryzykownych przedsięwzięciach), a typem społeczeństwa. Dane dotyczące typów społeczeństwa porównali z danymi dotyczącymi ponad 5000 wypraw, w których brało udział ponad 30 000 wspinaczy z 56 krajów.
Analiza wykazała, że wspinacze z krajów, gdzie hierarchia ma większe znaczenie, częściej osiągają szczyt, ale i częściej giną. Badania tego typu są istotne nie tylko dla wspinaczy. Uczeni przypominają wypadek lotniczy z lat 90. kiedy to, pochodzący ze społeczeństwa bardzo ceniącego hierarchię, pilot samolotu pasażerskiego ślepo słuchał kontrolerów lotu, którzy kazali mu czekać na lądowanie. W końcu doszło do katastrofy. Niewykluczone, że gdyby pilot był z kraju o innej kulturze, sprzeciwiłby się kontrolerom i zażądał pozwolenia na lądowanie.
Podobnie może być i w górach, gdy wspinacze ze społeczeństw wysoce ceniących hierarchię podążają za liderem, mimo że wiedzą, iż naraża on ich za zbytnie niebezpieczeństwo.
Komentarze (2)
pwgdrk, 20 stycznia 2015, 20:10
Może tak, a może nie: http://www.tylervigen.com/
Astroboy, 21 stycznia 2015, 08:06
Piękne korelacje.
Szczególnie podoba mi się pierwsza; warto może pokusić się o roboczą tezę: "nauka wymaga poświęceń".