Homo sapiens zasiedlił lasy deszczowe Sumatry o 20 000 lat wcześniej

Człowiek rozumny (Homo sapiens) mógł pojawić się w Azji Południowo-Wschodniej o 20 000 lat wcześniej niż sądzono. Takie wnioski wynikają z badań zęba znalezionego ponad 120 lat temu w jaskini Lida Ajer na Sumatrze. Ząb ten jest, jak się okazało, najstarszym znanym nam dowodem na obecność Homo sapiens w lasach deszczowych i może też wskazywać, że ludzie przedostali się do Australii wcześniej niż uznaje współczesna nauka.

Jaskinia Lida Ajer znajduje się wśród sumatrzańskich wzgórz Padang. Została ona odkryta przez holenderskiego naukowca Eugene'a Dubois, który znalazł w niej dwa zęby. W chwili odkrycia Dubois był już sławny, gdyż to on odnalazł pierwsze w historii szczątki Homo erectus. Zęby z Sumatry zostały przez naukę zignorowane. Istniały bowiem poważne wątpliwości co do ich identyfikacji oraz datowania.

Ponownego zbadania zębów podjął się międzynarodowy zespół naukowy pracujący pod kierunkiem ekspertów z australijskiego Macquarie University. Największym problem sprawiło im ponowne znalezienie jaskini. Dysponowali jedynie jej rysunkiem oraz kopią mapy z notatnika prowadzonego przez Duboisa. Naukowcy i pomagający im okoliczni mieszkańcy przez ponad tydzień poszukiwali  jaskini. W końcu udało się do niej dotrzeć. Dzięki temu uczeni mogli pobrać próbki osadów i na ich podstawie przeprowadzić datowanie zęba. Nie ograniczyli się tylko do tego. Szczegółowo, za pomocą najnowszych technik, zbadali też sam ząb i stwierdzili, że posiada on cechy odróżniające go zarówno od zębów małp jak i od starszych gatunków człowieka. Za pomocą technik luminescencyjnych, badań rozpadu uranu i datowania rezonansu spinowego (ESR) uściślili wiek znaleziska. Na tej podstawie stwierdzili, że ząb trafił do jaskini 63-73 tysięcy lat temu, co oznacza, że już wówczas na Sumatrze żył Homo sapiens. Dotychczas najstarsze dowody na obecność naszego gatunku w lasach deszczowych Azji Południowo-Wschodniej liczyły sobie 45 000 lat.

Kolejną intrygującą informacją jest fakt, że jaskinia Lida Ajer nie znajduje się na powszechnie akceptowanym szlaku migracji człowieka. Uznaje się bowiem, że ludzie przebywali na wschodzie Sumatry, woleli trzymać się wybrzeży i dotychczas nie znaleziono żadnych dowodów na dawną obecność Homo sapiens w interiorze zachodniej Sumatry.

Życie w gęstym lesie tropikalnym wymaga wypracowania złożonych technologii polowania oraz wiedzy, której ludzie migrujący z Afryki nie posiadali, a mimo to znaleźliśmy dowody, że ludzie byli w stanie zasiedlić las deszczowy gdy tylko przybyli do Azji Południowo-Wschodniej.

Trudno obecnie powiedzieć, dlaczego Homo sapiens wybrał wówczas las. Być może wydawał się on bardziej przyjaznym środowiskiem niż wybrzeża. Na pewno poziom oceanu był wówczas niższy, więc informacji o tym, jak przed 60-70 tysiącami laty wyglądały wybrzeża Sumatry należy szukać pod wodą.

Odkrycie ma też implikacje dla zasiedlenia Australii. Skoro ludzie przybyli na Sumatrę wcześniej to mogli też wcześniej przedostać się do Australii. Najnowsze odkrycie potwierdza więc to, o czym pisaliśmy przed 3 tygodniami, informując, że ludzie pojawili się w Australii o 15 000 lat wcześniej.

Homo sapiens Sumatra las deszczowy