Zmarł wybitny polski psycholog, profesor Jan Strelau

Nie żyje profesor Jan Strelau, wybitny psycholog i nauczyciel akademicki, znany z badań nad temperamentem. Odszedł 4 sierpnia w wieku 89 lat.

Profesor urodził się w 1931 roku w Wolnym Mieście Gdańsk. Dzieciństwo i młodość spędził w Tczewie. W 1958 r. ukończył psychologię na Uniwersytecie Warszawskim (UW). W 1963 r. uzyskał stopień doktora. Habilitował się w 1968 r. na podstawie rozprawy pt. "Temperament i typ układu nerwowego". W 1982 r. otrzymał nominację na profesora zwyczajnego. Był organizatorem, a potem kierownikiem (1984-2001) pierwszej w Polsce Katedry Psychologii Różnic Indywidualnych na Wydziale Psychologii oraz twórcą i kierownikiem (1998-2001) Interdyscyplinarnego Centrum Genetyki Zachowania.

Profesor został też pierwszym przewodniczącym Europejskiego Towarzystwa Psychologii Osobowości. Oprócz tego przewodniczył Międzynarodowemu Towarzystwu Psychologii Różnic Indywidualnych (1993–1995). Przez 4 lata (2002-06) pełnił funkcję wiceprezesa Polskiej Akademii Nauk (PAN).

W 2001 r. przeniósł się z UW do Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej (dzisiejszy Uniwersytet SWPS) i został pierwszym dziekanem Wydziału Psychologii.

Strelau był autorem Regulacyjnej Teorii Temperamentu (RTT). Mam zaszczyt należeć do pionierów używania pojęcia temperamentu w Europie po drugiej wojnie światowej oraz satysfakcję, że dzisiaj pojęcie temperamentu jest bardzo często obiektem badań także amerykańskich i że regulacyjna teoria temperamentu, którą zaproponowałem i którą rozwijaliśmy razem z moimi współpracownikami, należy do jednej z pięciu publikowanych w najbardziej prestiżowych podręcznikach z psychologii temperamentu człowieka dorosłego (zob. np. "Hand-book of Temperament", Guilford Press, 2012) - powiedział Strelau w 2018 r. w wywiadzie udzielonym Iwonie Zabielskiej-Stadnik, redaktor naczelnej "Newsweeka Psychologia".

W 2017 r. naukowcowi nadano tytuł honorowego obywatela Tczewa; w 2015 r. ukazały się wspomnienia pt. "Poza czasem", poświęcone tczewskiemu etapowi życia profesora. Tytułem doktora honoris causa wyróżniły psychologa Uniwersytet Gdański, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Rosyjski Państwowy Uniwersytet Humanistyczny w Moskwie czy Uniwersytet SWPS.

Strelau był laureatem licznych nagród naukowych, m.in.: Nagrody Towarzystwa Maxa Plancka za międzynarodowe wybitne osiągnięcia badawcze (1992), New Europe Prize 1997 czy Life-Time Achivement Award, przyznanej przez Europejskie Towarzystwo Psychologii Osobowości (2012).

Jan Strelau psycholog Regulacyjna Teoria Temperamentu temperament