Khoisan to najbardziej zróżnicowane genetycznie ludy na Ziemi

| Humanistyka
Postaw mi kawę na buycoffee.to
National Human Genome Research Institute, PD

Zamieszkujące południe Afryki ludy Khoisan są pod względem genetycznym najbardziej zróżnicowanymi społecznościami na Ziemi, informują naukowcy ze Szwecji, Francji i RPA. Khoisan to wyodrębniona na podstawie kryterium lingwistycznego grupa ludów zamieszkujących tereny od Angoli i środkowej Tanzanii po RPA.

Międzynarodowy zespół naukowy w pełni zsekwencjonował 25 genomów z pięciu populacji Khoisan i stwierdzi, że występuje tam największe zróżnicowanie genetyczne na świecie. Okazało się również, że w genomie tych ludów – w skład których wchodzą m.in. Buszmeni, Hotentoci czy Damara – występuje kilka szczególnie ważnych dla ludzkości fragmentów genomu, które odegrały znaczącą rolę podczas ewolucji Homo sapiens. Fragmenty te decydują, między innymi, o naszej odporności, spermie, diecie, mózgu i mięśniach.

W genomie Khoisan widoczny jest też spadek efektywnej wielkości populacji, który rozpoczął się przed około 100 000 lat temu. Wszystkie społeczności doświadczyły takiego spadku mniej więcej w czasie wyjścia człowieka z Afryki, które to wydarzenie zbiegło się w czasie ze zmianą klimatu. Wydarzenia te wpłynęły prawdopodobnie na genom wszystkich ludzi na Ziemi. U współczesnych Khoisan widoczne jest jedne z najwcześniejszych zróżnicowań genetycznych u Homo sapiens

Naukowcy, którzy zsekwencjonowali geny przedstawicieli Khoisan, porównali je z genomami innych ludzi. Określili zróżnicowanie genetyczne ludów i stwierdzili, że Khoisan charakteryzuje większe zróżnicowanie, niż jakiekolwiek inne ludy. Okazało się również, że około 1500 lat temu ludy Khoisan otrzymały świeżą znaczą domieszkę genetyczną ze wschodniej Afryki i Eurazji. Jeśli wyeliminujemy tę domieszkę, to zróżnicowanie genetyczne Khoisan zbliża się do zróżnicowania innych ludów, ale i tak pozostaje największe wśród ludzi.

Bardzo ważnym odkryciem jest spostrzeżenie, że doszło do wspomnianego już spadku efektywnej wielkości populacji Khoisan. Jako, że ludy te pozostały w Afryce, czynnikiem decydującym nie mogło być tu opuszczenie Czarnego Lądu. Autorzy badań sądzą, że powodem były znaczne zmiany klimatyczne. Przypominają, że osady z Jeziora Malawi wskazuję, że pomiędzy 109 a 92 tysiące lat temu doszło do potężnej suszy i zmiany szaty roślinnej. Wiemy też że w tym samym mniej więcej czasie temperatury w Afryce obniżyły się. Zmiany takie mogły przyczynić się do spadku liczebności człowieka i mogły wymusić migrację.

Badania nad Khoisan opublikowano w piśmie Molecular Biology and Evolution.

Khoisan to najbardziej zróżnicowane genetycznie ludy na Ziemi