Posążek z nieba

| Humanistyka
Elmer Buchner

Niemieccy naukowcy, którzy przed II wojną światową poszukiwali w Tybecie korzeni rasy aryjskiej, przywieźli stamtąd m.in. figurkę boga Vaiśravany. Być może zdawali sobie sprawę, że XI-wieczna rzeźba jest dziełem naprawdę wyjątkowym.

Najnowsze badania chemiczne wykazały, że posążek wykonano z meteorytu. To czyni go wyjątkowym zarówno w historii sztuki religijnej jak i badań nad meteorytami.

Niemców najprawdopodobniej zainteresowała swastyka wyrzeźbiona na figurce. Ten religijny symbol jest powszechny w sztuce hinduizmu i buddyzmu, jednak swastyka na posążku Vaiśravany bardzo przypomina swastykę wykorzystaną przez III Rzeszę. Zapewne ten fakt przyciągnął uwagę niemieckich naukowców.

Nie wiadomo, czy uczeni pracujący w Tybecie przed ponad 70 laty zauważyli w statuetce coś niezwykłego, ale dla Elmara Buchnera z Uniwersytetu w Stuttgarcie wyjątkowy charakter rzeźby jest widoczny na pierwszy rzut oka. Gdy zobaczyłem ją po raz pierwszy, byłem pewien, że została wykonana z meteorytu żelaznego - mówi uczony. Szczegółowe analizy nie tylko potwierdziły jego przypuszczenia, ale pozwoliły powiązać zabytek z konkretnym meteorytem.

Został on wyrzeźbiony z tzw. ataksytu Chinga, który 10-20 tysięcy lat temu spadł na Ziemię na granicy Syberii i Mongolii. Dotychczas znane były tylko dwa ważące ponad 10 kilogramów kawałki tego meteorytu. Posąg Vaiśravany jest trzecim. Waży 10,6 kilograma.

Najbardziej znanym podobnym obiektem kultu jest Czarny Kamień z Kaaby, najświętszego miejsca islamu. Nie został on jednak nigdy dokładnie przebadany, nie ma zatem pewności, że jest to meteoryt. Figurka Vaiśravany jest z pewnością meteorytem oraz jedyną znaną rzeźbę religijną stworzoną w tak niezwykłym materiale.

Wiadomo, że mieszkańcy Tybetu od dawna znali żelazo pochodzące z meteorytów i nazywali je "namchang" (żlazo z nieba). Mogli zdawać sobie sprawę, z czego została wykonana figurka. Niewykluczone też, że wiedzieli, skąd się biorą meteoryty, byli świadkami ich upadków. Nie wiadomo, jak łączyli oni upadek meteorytu ze znalezionymi skałami. Gdy rzeźbiono wspomnianą figurkę, ewentualni świadkowie upadku meteorytu nie żyli od tysięcy lat. Jednak istnieją dowody, że w jakiś zadziwiający sposób ludzie od dawna wiedzą, czym są meteoryty. Australijski krater Gosses Bluff powstał przed 142 milionami lat. Aborygeni wierzą, że został on uformowany wskutek upadku na ziemię dziecka jednej z bogiń.

Vaiśravana Tybet III Rzesza Niemcy meteoryt posążek bóg ataksyt Chinga